Για την Περιφέρεια της Κοινωνίας των Πολιτών, Για την περιφερειακότητα και τον περιφερισμό, Για τις πολιτικές της αειφορίας και της «Οικολογικής Μετάβασης» σε μία κοινωνία της βιώσιμης ευημερίας, Της συμμετοχικής δημοκρατίας και της δημοκρατίας του διαδικτύου, Της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης ενεργειακής πολιτικής, Της προστασίας και της ανάδειξης του φυσικού κεφαλαίου, Της αγρο-οικολογίας, Της διαχείρισης των υδατικών πόρων, Της οικο-κίνησης, Της συνειδητοποίησης της αξίας του εδάφους και της αναγέννησης των οικιστικών συνόλων, Της οικολογικής ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών, Των περιβαλλοντικών ελέγχων, Των οικολογικών δικτύων, Της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, Της ουσιαστικής προστασίας των δικαιωμάτων των ζώων, Της πραγματικής οικονομίας, κυκλικής, κοινωνικής και συνδεδεμένης με τις χωρικές και τοπικές ρίζες του παραγωγικού συστήματος, της μεταστροφής του τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης και της μικρής παραγωγικής αλυσίδας, οριοθετούμενης στο πεδίο των κοινωνικών και περιβαλλοντικών απαιτήσεων και αναγκών, Της διάχυσης των πολιτικών της «Οικολογικής Μετάβασης» σε όλους τους τομείς και όλα τα επίπεδα της πολιτικής της διακυβέρνησης, Για τον άνθρωπο και το περιβάλλον

Πέμπτη 27 Νοεμβρίου 2025

Για τον Ποδονίφτη !

Τοποθέτηση μας στην 24η/2025 Συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής, της Δευτέρας 24 Νοεμβρίου στην Ελευσίνα, κατά της Μελέτης οχετοποίησης του τελευταίου φυσικού τμήματος του Ποδονίφτη

Επανέρχεται λοιπόν η Μελέτη οχετοποίησης του τελευταίου φυσικού τμήματος του Ποδονίφτη μετά από την πρώτη ακύρωση από το Συμβούλιο της Επικρατείας το 2019. Επανέρχεται η ίδια αλλά ψευδοπεριβαλλοντικά φτιασιδωμένη για να αποκρύψει τις σοβαρές ελλείψεις της και να νομιμοποιήσει τα όσα παράνομα επισήμανε το Ανώτατο Δικαστήριο εκείνη την εποχή. Θλιβερή ιστορία βάρβαρης κακοποίησης αστικού ρέματος που έγινε δρόμος, έγινε οικόπεδο και τώρα ένα συνολικό κανάλι αποχέτευσης, προς τέρψη και ικανοποίηση των όσων έχουν χάσει οριστικά την ενσυναίσθηση με αυτό τον κόσμο.

Η παρούσα Μελέτη προς γνωμοδότηση :

1. Παραβιάζει την απόφαση 2165/2019 ΣτΕ παγιώνοντας υφισταμένες παρανομίες εις βάρος της φυσικής κοίτης

Με την απόφαση 2165/2019 του Ε’ Τμήματος του Συμβουλίου της Επικράτειας ακυρώθηκε η διευθέτηση 771 μέτρων φυσικού τμήματος του ρέματος με ανοιχτή ορθογωνική διατομή οπλισμένου σκυροδέματος. Το δικαστήριο έκρινε ότι η σκυροδέτηση ήταν παράνομη καθόσον :
- επηρεάζει αρνητικά την κατάσταση των υπογείων υδάτων εμποδίζοντας την κατείσδυση και την τροφοδοσία των υπογείων υδροφορέων και,
- επιφέρει μη αναστρέψιμες αρνητικές επιπτώσεις στην πανίδα και στην χλωρίδα της περιοχής,
πρότεινε δε την χρήση των φιλικότερων προς το περιβάλλον συρματοκιβωτίων.
Παρά ταύτα, την περίοδο που ακολούθησε την απόφαση του ΣτΕ, τα 201 από τα 771 μέτρα του ρέματος διευθετήθηκαν παράνομα με ανοιχτή και κλειστή διατομή οπλισμένου σκυροδέματος και καταστροφή της φυσικής κοίτης. Η Μελέτη προς γνωμοδότηση το αποκρύπτει, το αποδέχεται και, φυσικά, το παγιώνει, ενάντια στην απόφαση και στην πάγια νομολογία του Ανωτάτου Δικαστηρίου σύμφωνα με την οποία καθήκον της πολιτείας αποτελεί η διατήρηση των δρόμων του νερού στην φυσική τους κατάσταση και στη φυσική τους κοίτη - αποφάσεις 1126/2004 Ε’ τμήμα, 899/2011 7μελής, 3849/2006 7μελής, 2890/2006 Ε’ τμήμα, 2591/2005 Ε’ τμήμα, 1915 /2017 Ε’ τμήμα κ.λπ.

2. Ολοκληρώνει τη σκυροδέτηση του μεγαλύτερου τμήματος του ρέματος

Η παρούσα Μελέτη νομιμοποιεί όλα τα αυθαίρετα έργα και κατασκευές εντός του ρέματος, ολοκληρώνει τον εγκιβωτισμό του, με ανοικτή ή και κλειστή τεχνική διατομή, καταργώντας σε μέγιστο βαθμό τη φυσική κοίτη και τη φυσική του λειτουργία, σε πρόδηλη παραβίαση ολόκληρων κεφαλαίων νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας, όπως παραπάνω.

3. Απορρίπτει αναιτιολόγητα τη μηδενική λύση

Η μηδενική λύση για το τμήμα του ρέματος προς διευθέτηση απορρίπτεται αναφανδόν ως εάν το ρέμα να ήταν αδιευθέτητο κατά το μεγαλύτερο μέρος του και όχι διευθετημένο μέσω σειράς πολλαπλών αντιπλημμυρικών έργων επί σειρά ετών, πρωτοφανώς παράδοξο δεδομένου ότι η Μελέτη αφορά τροποιητικά και βελτιωτικά έργα των ήδη υφισταμένων και όχι έργα διευθέτησης από του μηδενός. Η Μελέτη κατά συνέπεια θέτει ζήτημα πληρότητας αιτιολογίας της απόρριψης της μηδενικής λύσης.
Περιττό να αναφερθεί ότι το σοβαρότερο εξ’ όλων αφορά την επί της αρχής απόρριψη της όποιας λύσης με χρήση φυσικών μέσων που θα οδηγούσε στην άρση της σκυροδέτησης, στην αποκατάσταση της φυσικής κοίτης του ρέματος, στην τροφοδοσία του υδροφόρου ορίζοντα - σύμφωνα με την απόφαση ΣτΕ του 2019 - και στην επακόλουθη μη αύξηση του πλημμυρικού κινδύνου.

4. Αποκρύπτει την όποια αναφορά στο καθεστώς προστασίας του ρέματος και της παραρεμάτιας περιοχής, που έχουν χαρακτηριστεί ως χώροι ιδιαίτερου περιβαλλοντικού ενδιαφέροντος με την Υπουργική Απόφαση 9173/1642/1993, αλλά και στους συγκεκριμένους περιορισμούς και απαγορεύσεις που θέτει η απόφαση 2165/2019 ΣτΕ για το τμήμα των 771 μέτρων που, στην πράξη, έχουν ήδη παραβιαστεί.

5. Αποκρύπτει την πραγματική ιχθυοπανίδα και ορνιθοπανίδα του ρέματος και της παραρεμάτιας περιοχής

Στο κεφάλαιο 8.5 (Φυσικό περιβάλλον) της ΜΠΕ προς γνωμοδότηση,
- παραλείπονται τα 4 είδη ψαριών του ρέματος και,
- τα 61 από τα 70 είδη ορνιθοπανίδας του.
Αντίθετα, οι σελίδες της μελέτης γεμίζουν από άχρηστες πληροφορίες για τη βλάστηση, τη χλωρίδα και την πανίδα της Πεντέλης, του Υμηττού και της Πάρνηθας. Το ότι ιχθυοπανίδα και ορνιθοπανίδα του ρέματος θα εξαφανιστούν παντελώς από την ολοκληρωτική σκυροδέτηση της κοίτης προφανώς δεν ενδιαφέρει ούτε τους μελετητές και, πιθανολογώ, ούτε και εσάς.

6. Παραλείπει τη σφαιρική/σωρευτική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων σε όλη την ανάπτυξη του ρέματος

Δεδομένου ότι ρέμα Ποδονίφτη αποτελεί ένα ενιαίο οικοσύστημα, με κοινά μορφολογικά και υδρολογικά χαρακτηριστικά, κοινή χλωρίδα και πανίδα και ενιαία οικολογικά προβλήματα, η διευθέτηση ενός τόσο μεγάλου τμήματός θα έπρεπε να θεμελιωθεί στη σφαιρική/σωρευτική εκτίμηση των περιβαλλοντικών επιπτώσεων του έργου σε όλο το ρέμα - από τις πηγές μέχρι την εκβολή - σε συνδυασμό με τις επιπτώσεις όλων των προηγούμενων έργων διευθέτησης.
Αυτό δεν γίνεται σε παραβίαση της νομολογιακής αρχής της σφαιρικής εκτίμησης των περιβαλλοντικών επιπτώσεων και της σχετικής νομολογίας του Συμβουλίου της Επικρατείας από αρχής χρόνου – πχ. αποφάσεις Ε’ Τμήματος 2759/1994 και 2760 /1994 για τον Αχελώο, αποφάσεις 1126/2004, 2042/2008 και 1915/2017 για την Πικροδάφνη κ.λπ.

7. Αδιαφορεί για την επιβαλλόμενη προληπτική οριοθέτηση του συνόλου του ρέματος

Μολονότι ο ν.4258/2014 επιτρέπει την έγκριση τεχνικών έργων σε ρέμα πριν από την οριοθέτηση εφόσον η Μελέτη περιλαμβάνει σχετικό διάγραμμα οριοθέτησης, η κατάτμηση του έργου σε πολλές επιμέρους διευθετήσεις, που δεν σεβάστηκαν την φυσική κατάσταση του ρέματος και επέτρεψαν νομιμοποιήσεις αυθαιρεσιών στη κοίτη, επιβάλλουν την συνολική, οριστική, οριοθέτηση πριν από την έγκριση περαιτέρω επεμβάσεων. Αυτό δεν έγινε.

8. Παραλείπει την όποια πρόταση των ευεργετικών έργων ορεινής υδρονομίας

Μικρά και μικρότερα φράγματα ανάσχεσης στις νότιες πλαγιές του Πεντελικού και στο βορειοδυτικό άκρο του Υμηττού θα συνέβαλαν :
- στον εμπλουτισμό του υδροφόρου ορίζοντα,
- στην αύξηση της βιοποικιλότητας στα ορεινά, με τη δημιουργία τοπικών υγροτόπων, χρήσιμων στα έμβια για το νερό τους,
- στην αύξηση της ορεινής και ημιορεινής βλάστησης,
- στη δυνατότητα αποθήκευσης νερού για την αντιπυρική περίοδο και κυρίως,
στη μείωση της παροχής αιχμής της πλημμύρας που θα καθιστούσε άχρηστη την σκυροδέτηση του εν λόγω φυσικού τμήματος ή και την αποκατάσταση άλλων τμημάτων σκυροδετημένης κοίτης. Αυτό δεν έγινε και ούτε θα είναι χρήσιμο εάν γίνει μετά την εν λόγω διευθέτηση.

9. Παραλείπει την οιαδήποτε αναφορά στην καταστροφή του μικροκλίματος της περιοχής της επέμβασης

Και μόνο η προβλεπόμενη καταστροφή του οικοσυστήματος της φυσικής βλάστησης στα 14.000 μ2 (700 μ. μήκος x 20 μ. πλάτος) της ολοκληρωτικής τεχνικοποίησης του εν λόγω τμήματος του ρέματος, θα έχει προφανείς, σοβαρές, επιπτώσεις του έργου στο μικροκλίμα της περιοχής, για τις οποίες προφανώς δεν υπάρχει ουδεμία αναφορά - παρ. «9.2.1 - σελ. 189-190, Επιπτώσεις στο μικροκλίμα και τα βιοκλιματικά χαρακτηριστικά»

Με λίγα λόγια…

«Στραβός στραβόν οδήγαγε κι ηύραν κι οι δυο το βράχο» Πίσω από την ακατάσχετη φλυαρία της Μελέτης, ενός ψευδεπίγραφου περιβαλλοντισμού, οι «μελετητές», οι εντολείς τους και οι όποιοι αργόσχολοι «σχολιαστές», εμμένουν μανιωδώς στο γνωστό παρωχημένο μοντέλο διαχείρισης των ρεμάτων με τα γνωστά καταστροφικά αποτελέσματα,

«Οι δρόμοι του νερού αποτελούν την ψυχή της γεωγραφίας, της ιστορίας και της οικονομίας του χώρου, τόσο θετικά – ως πόροι – όσο και αρνητικά – ως αίτιο πλημμύρας ή και πηγής ρύπανσης», επισημαίνει η Φιλοσοφία της Ποιοτικής Επανάκαμψης. «Είναι δείκτες της ποιότητας ζωής στη διάδραση μεταξύ ανθρώπου και περιβάλλοντος, δείκτες της υγείας του περιβάλλοντος και του χώρου αλλά και δείκτες της ποιότητας της κοινωνίας που τους διαχειρίζεται… Η ποιοτική επανάκαμψη των δρόμων του νερού δεν σημαίνει αντικατάσταση του τσιμεντένιου ή του πετρόκτιστου μανδύα, στον οποίο τους έχουν εξαναγκάσει να διαβιούν, με την όποια δενδροστοιχία δενδρυλίων, ή τη χρήση τους στην διαμόρφωση του όποιου τεχνητού ή «τεχνικοποιημένου τοπίου». Η ποιοτική τους επανάκαμψη σημαίνει επαναφυσικοποίηση ή την ευλαβική τους διαχείριση με σημείο αναφοράς τον χώρο και την ανάκτηση του οικοσυστικήμικού χαρακτήρα της πρότερης φυσικότητας τους.»

Αυτό διακηρύσσουμε και εμείς και σε αυτό θα επιμένουμε με πρώτο και θεμελιώδες βήμα την αποδέσμευση ρεμάτων και ποταμών από οργανικό κομμάτι του αποχετευτικού συστήματος. Να το θυμάστε…

Γιώργος Δημητρίου
Dr. Αρχιτέκτονας
πρ. Περιφερειακός Σύμβουλος Αττικής, επικεφαλής ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ
Αντιπρόεδρος Συλλόγου Πολιτών υπέρ των Ρεμάτων – Ροή

#ROH
#Polites_yper_ton_rematon


«Οικολογική Συμμαχία».
- Για την «Οικολογική Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.
- Για τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.
- Για τον κόσμο που μπορεί να γίνει.
contact@oikologiki-symmaxia.gr