Περισσότερη φύση για περισσότερη ασφάλεια

H άμυνα από τις «οδούς του νερού» δεν είναι δυνατή παρά μόνο μέσω της υπεράσπισης των «οδών του νερού», πέρα από τις επιζήμιες αντιλήψεις περί σύγκρουσης μεταξύ φυσικότητας και υδραυλικής ασφάλειας

Υπάρχει διάχυτη η πεποίθηση ότι η προστασία της φυσικότητας των «οδών του νερού» είναι μεν ένας σαφώς επιθυμητός στόχος αλλά βρίσκεται σε διαρκή σύγκρουση με το πρόβλημα της υδραυλικής ασφάλειας. Αυτή η διάχυτη πεποίθηση ενέπνευσε για δεκαετίες ολάκερες τις πολιτικές της μείωσης των πλημμυρικών κινδύνων δίνοντας, άνετα, το «ευγενές» άλλοθι σε τεχνικούς, πολεοδόμους και χωροτάκτες να πραγματοποιούν παρεμβάσεις καταστροφικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Η τυποποιημένη δε απάντηση στις έντονες διαμαρτυρίες περιβαλλοντιστών και οικολόγων ήταν, πάνω κάτω αυτή : «Καταλαβαίνουμε σίγουρα την οικολογική καταστροφή που προκαλούν τα υδραυλικά έργα αλλά οφείλουμε να δώσουμε προτεραιότητα στην υπεράσπιση του υπέρτατου αγαθού της ανθρώπινης ζωής» !!!

Αυτή η βαθιά λανθασμένη πεποίθηση έμοιαζε στέρεα βασισμένη στην εμπειρία της πραγματικότητας : καθαρισμοί ποταμών, ρεμάτων και χειμάρρων, στερέωση πρανών, ευθυγράμμιση ή και εκσκαφές κοίτης, μειώνανε τον πλημμυρικό κίνδυνο στο τμήμα της παρέμβασης και τροφοδοτούσαν ταυτόχρονα την ψευδαίσθηση ότι αρκούσε να επεκταθεί το έργο σε όλη την έκταση του υδρογραφικού δικτύου για να επιτευχθεί η απόλυτη υδραυλική ασφάλεια.

Η δραματική αυτή πεποίθηση, που ταλαιπωρεί ακόμη τον σύγχρονο κόσμο, είναι το προϊόν μια μυωπικής, μηχανικιστικής και αναγωγικής, αντίληψης - αποτέλεσμα και της κλασικού θρυμματισμού αρμοδιοτήτων της νεωτερικότητας - που κυριάρχησε των πολιτικών των υδραυλικών παρεμβάσεων τον περασμένο αιώνα. Οι θιασώτες της ικανοποιούνταν με τη διαπίστωση της αποτελεσματικής μείωσης του πλημμυρικού κινδύνου στο συγκεκριμένο σημείο της παρέμβασης αλλά δεν ήταν σε θέση να αντιληφθούν ότι ο πλημμυρικός κίνδυνος μεταφερόταν στην πραγματικότητα κατάντη. Έτσι, μετά από κάθε παρέμβαση έσπευδαν να προστατεύσουν τις περιοχές κατάντη, με ανάλογες παρεμβάσεις, τροφοδοτώντας ένα φαύλο κύκλο κολοσσιαίας κατανάλωσης πόρων και προοδευτικής αύξησης του πλημμυρικού κινδύνου σε ολοένα μεγαλύτερη έκταση και, εν τέλει, σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης.

Τα πραγματικά κίνητρα της τεχνητοποίησης των «οδών του νερού» πρέπει να αναζητηθούν πέραν από το «ευγενές» άλλοθι της «προτεραιότητας της υδραυλικής ασφάλειας», στην πολιτική επιλογή της προνομιακής εξυπηρέτησης οικονομικών συμφερόντων – είτε για την αρπαγή χώρου από αυτούς για γεωργική χρήση, είτε για τη χρήση τους για οικοδόμηση, είτε για την απλή «δημιουργία» έργων - θυσιάζοντας έτσι τόσο την υγεία του περιβάλλοντος και του ανθρώπου, όσο και την υδραυλική ασφάλεια.

Το ερώτημα το οποίο τίθεται, κατά συνέπεια, είναι κατά πόσο είναι εφικτή η ασφάλεια από πλημμυρικό κίνδυνο βελτιστοποιώντας τη φυσικότητα των «οδών του νερού» ή επαναφυσικοποιώντας την κατεστραμμένη δομή τους. Η απάντηση είναι περισσότερο από προφανής και μας κάνει να αναρωτηθούμε πως είναι δυνατό να θεωρούνται σε πλήρη αντιπαράθεση δύο στόχοι που στην πραγματικότητα λειτουργούν σε πλήρη και σαφή συνέργεια.

Σε κάθε περίπτωση πρέπει να αναγνωρίσουμε αντικειμενικά ότι οι πολιτικές επαναφυσικοποίησης, με τον ένα ή άλλο τρόπο, έχουν ένα κόστος ακόμη και όταν δεν απαιτούν έργα καθόσον συνεπάγονται την εγκατάλειψη κάθε ιδέας εκμετάλλευσης των εκτάσεων στην περιοχή των «οδών του νερού». Θα πρέπει να αναγνωρίσουμε όμως, το ίδιο, ότι η εκμετάλλευση αυτών των περιοχών έχει σημαντικό κόστος - λόγω των αναγκαίων «προστατευτικών έργων» και των πιθανών γεωμορφολογικών και πλημμυρικών ζημιών που θα προκληθούν κατάντη - το οποίο υπερβαίνει κατά πολύ τα αποκομιζόμενα οφέλη.

H άμυνα από τις «οδούς του νερού» δεν είναι δυνατή παρά μόνο μέσω της υπεράσπισης των «οδών του νερού», πέρα από τις ξεπερασμένες, επιζήμιες, αντιλήψεις των σημειακών παρεμβάσεων επικεντρωμένων στο κυνηγητό των έκτακτων αναγκών αντί του ολικού σχεδιασμού απ’ όλες τις οπτικές του προβλήματος. Τη μοναδική μέθοδο παρέμβασης σε θέση να ικανοποιήσει ταυτόχρονα τόσο την υδραυλική ασφάλεια όσο και την οικολογία των «οδών του νερού» αποτελεί εκείνη της ρύθμισης σε επίπεδο υδρολογικής λεκάνης και της υιοθέτησης των τεχνικών παρέμβασης - όπου χρειάζονται - μέσω της φυσικής μηχανικής. Φυσικά, παρόμοιες μέθοδοι δεν αποτελούν εργαλείο άμεσης θεραπείας της καταστροφικής πεποίθησης περί σύγκρουσης μεταξύ φυσικότητας των «οδών του νερού» και υδραυλικής ασφάλειας, αλλά αποτελούν σίγουρα ένα πρώτο βήμα για την τελική της εξάλειψη. Εκ του αποτελέσματος.

Από : Lega Ambiente, «Οι καλές πρακτικές διαχείρισης του χώρου και μείωσης του υδρολογικού κινδύνου», 2007

#Oikologiki_Symmaxia

«Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια Αττικής».

- Για τον ριζικό αναπροσανατολισμό των πολιτικών της Περιφέρειας.

- Για την διοικητική και πολιτική της αυτονομία.

- Για την «Οικολογική Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.

- Για τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.

contact@oikologiki-symmaxia.gr

https://oikosymmaxia.blogspot.com

20 Περιβαλλοντικές Οργανώσεις για τον καθαρισμό και τη συντήρηση των ρεμάτων

Σε συνέχεια των σφοδρών πλημμυρικών φαινόμενων που έπληξαν την Ιταλία, τον Μάρτιο 2018 κατατέθηκε στην Ιταλική Βουλή νομοσχέδιο με τίτλο «Μέτρα σχετικά με την συντήρηση της κοίτης ποταμών και ρεμάτων». Το νομοσχέδιο προκάλεσε έντονες αντιδράσεις στο χώρο των Περιβαλλοντικών Οργανώσεων της χώρας λόγω του ότι στηριζόταν στην οπτική της αντιμετώπισης των πλημμυρικών φαινόμενων μέσω της απάλλειψης της βλάστησης από τις κοίτες παράλληλα με την εκσκαφή και την ευθυγράμμιση τους.

20 από τις σημαντικότερες Οργανώσεις, Εταιρείες και Συνομοσπονδίες του χώρου, συνέταξαν μια επιστολή και την κατέθεσαν, τον Νοέμβριο του ιδίου έτους, στον Υπουργό Περιβάλλοντος Σέρτζιο Κόστα. Το νομοσχέδιο αποσύρθηκε αλλά η επιστολή παραμένει πολύτιμη μαρτυρία της αβύσσου που χωρίζει του δύο κόσμους, εκείνου της οικολογικής οπτικής από τη μία και του κόσμου της σκληρής, αντι-περιβαλλοντικής, μηχανικής από την άλλη, της «επιβολής» του τεχνητού στο φυσικό και της αναγωγής της πραγματικότητας σε «νεκρή φύση», παρατηρήσιμης «απέξω» και από μακριά.

Τον κορμό και το σημαντικότερο κομμάτι της επιστολής αποτέλεσε το παρακάτω :

«Πολυάριθμες μελέτες αποδεικνύουν ότι οι άλογες παρεμβάσεις αφαίρεσης φερτών από τα υδατορέματα της χώρας προκαλούν σοβαρές δομικές αλλαγές της κοίτης με επακόλουθο την δημιουργία επικίνδυνων καταστάσεων κατάντη των περιοχών παρέμβασης και την πρόκληση φαινόμενων διάβρωσης ανάντη. Πρόκειται για παρεμβάσεις που συμβάλλουν στην έκθεση του πληθυσμού σε μεγαλύτερους κινδύνους αντί να βελτιώσουν το επίπεδο ασφάλειας. Το πρόβλημα των επικίνδυνων πλημμυρικών φαινόμενων δεν έγκειται στη μεγάλη μάζα φερτών υλικών στην κοίτη αλλά, παράδοξα, στη πολύ μικρή !!!

Παρόμοια, η παρουσία βλάστησης στην κοίτη μπορεί μεν να συμβάλλει ενίοτε στην αύξηση του πλημμυρικού κινδύνου αλλά, συχνά και στην πλειοψηφία των περιπτώσεων, συνδράμει στην μείωση της ορμητικότητας του νερού, επιβραδύνοντας τη ροή του ή παγιδεύοντας υλικό που προέρχεται από τα πρανή πριν να φράξουν τα σημεία περιορισμένου εύρους του υδατορέματος.

Στην πραγματικότητα συγχέεται – εργαλειακά – η ανάγκη μιας πολύ προσεκτικής συντήρησης – που μπορεί να απαιτηθεί για την διασφάλιση της καλής υδραυλικής συμπεριφοράς του υδατορέματος  σε περιοχές ιδιαίτερα ευάλωτες οι οποίες πρέπει να προσδιορίζονται και να αξιολογούνται κατά περίπτωση – με την άλογη εκσκαφή και την οριζόντια κοπή της βλάστησης που συμβάλλουν αναντίρρητα στην αύξηση της ορμητικότητας του νερού και τη μεταφορά του κινδύνου κατάντη.

Δεν υπάρχουν, ως εκ τούτου, καθολικές μέθοδοι διαχείρισης των υδατορεμάτων, εφαρμοζόμενες παντού και σε οποιαδήποτε περίπτωση. Η διαχείριση κάθε περίπτωσης οφείλει να αντιμετωπίζεται ξεχωριστά, με ενδελεχή γνώση του χώρου και όλων των διαστάσεων του προβλήματος, κυρίως όταν αφορά μία χώρα όπου συνεχίζεται δραματικά η κατάληψη – ή κατανάλωση - εδάφους, που αποτελεί τον βασικό παράγοντα της αύξησης των πλημμυρικών φαινόμενων.

Είναι λανθασμένη και στερείται επιστημονικής βάσης η άποψη ότι «η αιτία των πλημμυρικών καταστροφών οφείλεται στην έλλειψη καθαρισμού της κοίτης των υδατορεμάτων η οποία προκαλεί την διαχρονική συσσώρευση φερτών που μειώνουν τη διατομή του υδατορέματος και, έτσι, δεν επιτυγχάνεται η ομαλή διοχέτευση των νερών της λεκάνης απορροής». Στην πραγματικότητα η συνεχής επανάλληψη καταστροφικών πλημμυρικών φαινόμενων οφείλεται στην κατάληψη των περιοχών φυσικής πλημμύρας, απουσία της οιαδήποτε διαδικασίας ορθολογικής χωροτακτικής πρακτικής»

Την επιστολή υπογράφουν :

AIPIN - Ιταλική Εταιρεία Φυσικής Μηχανικής

SIGEA - Ιταλική Υδρολογική Εταιρεία

CIRF - Ιταλικό Κέντρο Επαναξιοποίησης Ποταμών

CISBA - Ιταλικό Κέντρο Μελετών Περιβαλλοντικής Βιολογίας

ITALIA NOSTRA - Ιταλική Ομοσπονδία για την Προστασία της Ιστορικής, Καλλιτεχνικής και Φυσικής Κληρονομιάς

Gruppo 183 - Ομοσπονδία για την Προστασία του Εδάφους και των υδατικών Πόρων

INU - Εθνικό Ινστιτούτο Πολεοδομίας

LIPU - Ιταλική Ορνιθολογική Εταιρεία

LEGAMBIENTE - Ομοσπονδία για την προστασία του Περιβάλλοντος και της Ποιότητας Ζωής

SIEP - Ιταλική Εταιρεία Οικολογίας Τοπίου

CATAR - Συντονιστικό Τεχνικών και Επιστημονικών Συλλόγων για το Τοπίο και το Περιβάλλον

Ομοσπονδία Υπέρ της Φύσης

ARP - Συμμαχία Ψυχαγωγικής Αλιείας

ARCI - Σύλλογος κατά του Water Grabbing

FIPSAS - Ιταλική Συνομοσπονδία Ερασιτεχνικής Αλιείας και Υποβρύχιων Δραστηριοτήτων

TCI - Touring Club Italiano

Spinning Club Italia - Ιταλική Ομοσπονδία Διάδοσης του Spinning και προστασίας του υδάτινου περιβάλλοντος

SLOW FOOF - Kίνημα Οικο-Γαστρονομίας

KYOTO CLUB

WWF 

#Oikologiki_Symmaxia

«Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια Αττικής».
- Για τον ριζικό αναπροσανατολισμό των πολιτικών της Περιφέρειας.
- Για την διοικητική και πολιτική της αυτονομία.
- Για την «Οικολογική Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.
- Για τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.
contact@oikologiki-symmaxia.gr
https://oikosymmaxia.blogspot.com

Κατατέθηκε η καταγγελία αναφορικά με την επαναφορά του Παράκτιου Υγρότοπου των Λεγραινών στην αρχική μορφή του

Αθήνα, 08-10-2020

Προς : ΣΥΓΑΠΕΖ – Συντονιστικό Γραφείο Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών
Μεσογείων 119, 101 92 Αθήνα

Κοινοποίηση : Όπως Πίνακας Αποδεκτών

Θέμα : Καταγγελία / Έκκληση για εφαρμογή των παρ. 2δ του άρθρου 8 και παρ. 2δ του
άρθρου 9 του Π.Δ. 148/2009, αναφορικά με την ανάκτηση και επαναφορά του Παράκτιου
Υγρότοπου των Λεγραινών στην αρχική του μορφή με δαπάνες του Υπουργείου - ΥΠΕΝ

Όπως γνωρίζετε, ο Παράκτιος Υγρότοπος Λεγραινών έχει έκταση 132 στρεμμάτων, αποτελεί Υγρότοπο Α΄ Προτεραιότητος προστασίας του Δικτύου NATURA 2000 - ν. 4217/2014 - εντάσσεται στον κατάλογο των Σημαντικών Περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους «υγρότοπους με αμμοθίνες» της Αττικής καθόσον και τελευταίος σταθμός των αποδημητικών πουλιών.

Μεταξύ αμμοληψιών, αλλαγής χρήσεων γης, εκχερσώσεων και «τεχνικών έργων», η πολυετής εγκατάλειψη του υγρότοπου των Λεγραινών μετατράπηκε σε συστηματική καταστροφή με την είσοδο στο 2006, την αποψίλωση 4 στρεμμάτων και την κατασκευή σειράς έργων εκροής υδάτων στο εσωτερικό του. Η συστηματική καταστροφή κορυφώθηκε το 2016, με την εκτεταμένη εκχέρσωση και επιχωμάτωση του 20% της έκτασης και συνεχίζεται έως σήμερα με την παντελή απουσία περίφραξης, την ανεξέλεγκτη χάραξη διαδρόμων κίνησης οχημάτων κάθε τύπου και την διάχυτη δημιουργία πάρκινγκ στο εσωτερικό του. Μπορεί να απέτυχαν οι αλλεπάλληλες προσπάθειες εγκατάστασης ομπρελλοκαθισμάτων και «beach bar», μπορεί να έπεσε στο κενό το 2018 η «σκέψη» της κυβέρνησης για παραχώρηση μέρους της παραλίας του «στην τοπική κοινωνία προς χρήση» (sic!!!), αλλά η καταστροφική υποβάθμιση του υγρότοπου συνεχίζεται και είναι περισσότερο από εμφανής - http://legraina.com/history.html

- Το 2016 κατατίθεται καταγγελία για την εκχέρσωση και επιχωμάτωση του 20% της συνολικής επιφάνειας του υγρότοπου. Η επακόλουθη αυτοψία από το Τμήμα Ελέγχου Μετρήσεων και Υδροοικονομίας της Π.Ε. Ανατολικής Αττικής οδηγεί στην επιβολή προστίμου 10.000 ευρώ στο Δήμο Λαυρεωτικήε με την υπ.αριθμ. 86258/29-11-2016 απόφαση Περιφερειάρχη Αττικής «λόγω αλλοίωσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος κατ’ακολουθία επεμβάσεων στον παράκτιο υγρότοπο Λεγραινών, εντός της περιοχής του Ευρωπαϊκού Οικολογικού Δικτύου ΝΑΤURΑ 2000 με τίτλο «Σούνιο-Νησίδα Πατρόκλου και παράκτια θαλάσσια ζώνη».

- Το 2018 εκδίδεται Υπουργική Απόφαση που υποχρεώνει τον Δήμο Λαυρεωτικής στην αποκατάσταση της σοβαρότατης περιβαλλοντικής ζημιάς που προξένησαν οι άλογες παρεμβάσεις του και σε εφαρμογή μέτρων πρόληψης - https://oikologiki-symmaxia.gr/files/ya_lipsis_metrwn_2018.pdf.

- Για 3 φορές - τον Νοέμβριο 2019, τον Μάρτιο 2019 και τον Ιούνιο 2019 - το ΣΥΓΑΠΕΖ Συντονιστικό Γραφείο Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών του ΥΠΕΝ καλεί τον Δήμο Λαυρεωτικής στην άμεση εφαρμογή της Υπουργικής Απόφασης για τη αποκατάσταση του υγρότοπου.

- Για 2 φορές - τον Ιανουάριο και τον Αύγουστο 2020 - παρεμβαίνει και ο Συνήγορος του Πολίτη, ζητά ενημέρωση ως προς τη συμμόρφωση του Δήμου Λαυρεωτικής και αιτεί επανέλεγχο της περιοχής ώστε να παύσει η περαιτέρω υποβάθμιση.

Παρά ταύτα, ο Δήμος Λαυρεωτικής όχι μόνο δεν προέβη στην οιαδήποτε ενέργεια αποκατάστασης της καταστροφικής περιβαλλοντικής ζημιάς για την οποία ευθύνεται, αλλά προχωρεί σήμερα και σε νέες εκχερσώσεις όπως αυτή που πραγματοποίησε πρόσφατα στην επάνω μεριά της Λεωφόρου Αθηνών - Σουνίου, όπως διαπιστώθηκε από κατοίκους της περιοχής.

Δεδομένου ότι :

α) Οι παράκτιες υγροτοπικές εκτάσεις - και οι ακτές - προστατεύονται σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 13 του ν.3937/2011 - «Ειδικές ρυθμίσεις για την προστασία του φυσικού χώρου». Μέρος του Παράκτιου Υγρότοπου των Λεγραινών εμπίπτει στην έννοια της «κρίσιμης παράκτιας ζώνης», όπως ορίζεται στην παρ. 8 του άρθρου 20 του νόμου και προστατεύεται βάσει της παρ. 5 του άρθρου 13.

β) Ο Παράκτιος Υγρότοπος των Λεγραινών προστατεύεται ειδικότερα με τον ν.4277/2014 (Α΄ 156) «Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας-Αττικής και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ. 2γ και το Παράρτημα ΙΧ αυτού, κατά τα οποία ορίζονται «… απαγόρευση δόμησης, επιχωμάτωσης, άσκησης οχλουσών δραστηριοτήτων, και κάθε δραστηριότητας που υποβαθμίζει την οικολογική τους κατάσταση…»

γ) Με την απόφαση 801/13-8-2018 του Υπουργού ΥΠΕΝ καθορίστηκαν τα μέτρα πρόληψης και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς βάσει του Π.Δ. 148/2009 https://oikologiki-symmaxia.gr/files/pd_1482009_fek_190a_29-9-2009.pdf - «Περιβαλλοντική ευθύνη για την πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών στο περιβάλλον». Τα μέτρα πρέπει να ληφθούν από το Δήμο Λαυρεωτικής, με ίδια δαπάνη, κατόπιν σχετικής μελέτης που ο ίδιος Δήμος θα έπρεπε να συντάξει και υποβάλλει προς έγκριση στο αρμόδιο γραφείο ΣΥΓΑΠΕΖ του ΥΠΕΝ.

δ) Σύμφωνα με το Π.Δ. 148/2009 παρ. 2δ του άρθρου 8 και παρ. 2δ του άρθρου 9, «η αρμόδια αρχή μπορεί να λάβει η ίδια, σε βάρος του φορέα εκμετάλλευσης που ευθύνεται, τα αναγκαία προληπτικά μέτρα».

Η Περιφερειακή Παράταξη «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ για τη ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ» και το Σωματείο «ΡΟΗ – Πολίτες υπέρ των Ρεμάτων»,

σας καλούμε, ως αρμόδια αρχή, να θέσετε άμεσα σε εφαρμογή την παρ. 2δ του άρθρου 8 καθώς και την παρ. 2δ του άρθρου 9 του προαναφερόμενου ΠΔ 148/2009 και να προβείτε στην άμεση ανάκτηση και επαναφορά του Παράκτιου Υγρότοπου των Λεγραινών στην αρχική του μορφή με δαπάνες του Υπουργείου - ΥΠΕΝ - οι οποίες θα ανακτηθούν στη συνέχεια από τον Δήμο Λαυρεωτικής, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις. Και αυτό διότι καθίσταται πλέον προφανές ότι ο Δήμος Λαυρεωτικής δεν προτίθεται να κάνει τίποτε περισσότερο από το να κωλυσιεργεί, καθόσον δεν αντιλαμβάνεται την αξία του υγροτόπου, δεν έχει τις γνώσεις για να υλοποιήσει την αναγκαία αποκατάσταση και, κυρίως, δεν συνειδητοποιεί τις θεσμικές και νομικές του υποχρεώσεις. Στην αντίθετη περίπτωση, ανεχόμενο την παρούσα κατάσταση, το ΥΠΕΝ καθίσταται νομικά υπεύθυνο για την ολική καταστροφή του υγρότοπου με τη μετατροπή του σε ένα τεράστιο χώρο στάθμευσης και τη τελική απώλεια όλων των οικολογικών, αισθητικών και λοιπών λειτουργιών του.

Για την «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ για την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ»

Ο Επικεφαλής

Γιώργος Δημητρίου

Για το Σωματείο «ΡΟΗ – Πολίτες υπέρ των Ρεμάτων»

Η Πρόεδρος

Χριστίνα Φίλιππα

ΚΟΙΝΟΠΟΙΗΣΗ

1. ΥΠΕΝ - Γενική Γραμματεία Φυσικού Περιβάλλοντος και Υδάτων

Μεσογείων Μ119, 115 26 Αθήνα

2. ΥΠΕΝ - Γενική Διευθύντρια Σώματος Επιθεωρητών και Ελεγκτών

Μεσογείων 119, 101 92 Αθήνα

3. Περιφερειάρχης Αττικής

Λεωφ. Συγγρού, 15-17, 11741 Αθήνα

4. Συνήγορος του Πολίτη
Χαλκοκονδύλη 17, 10432 Αθήνα

5. Δ/νση Δασών Ανατολικής Αττικής

Αγίου Ιωάννου 65, 15342 Αγία Παρασκευή Αττικής

6. Δασαρχείο Λαυρίου

Φ. Νέγρη 5, 19500 Λαύριο

7. Φορέας Διαχείρισης  Εθνικού Πάρκου Σχινιά Μαραθώνα Yμηττού και ΝΑ Αττικής

Ολυμπιακό Κωπηλατοδρόμιο Σχινιά, 19007 Μαραθώνας

8. Επιτροπή για τη διάσωση του Παράκτιου Υγρότοπου Λεγραινών

Τσόχα 15, 17455 Άλιμος

#Oikologiki_Symmaxia

4 Οκτωβρίου : Παγκόσμια Ημέρα των Ζώων

«Κάθε μορφή ζωής, ως ζωή, είναι ιερή και αυτό αρκεί. «Σωστός» είναι ο άνθρωπος που βρίσκει στο δρόμο το σκουλήκι που χάθηκε μετά από τη καταιγίδα και στεγνώνει στις πέτρες του δρόμου, το παίρνει και το ξαναβάζει στη χλόη χωρίς να αναρωτηθεί αν είναι έξυπνο και πόση εξυπνάδα διαθέτει. Το σώζει γιατί είναι ζωντανό, είναι η ίδια η ζωή και κάθε ζωή είναι ιερή.»

Αλμπερτ Σβάιτσερ, 1875-1965

 

H παρανομία καλά κρατεί, εκεί στον υγρότοπο στα Λεγραινών ! *

4 χρόνια εσκεμμένης και συστηματικής καταστροφής, 2,5 συστηματικής υπεκφυγής από την εφαρμογή του νόμου. Η «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ» συνοψίζει και καλεί το ΥΠΕΝ να αναλάβει πάραυτα την επανάκτηση του υγρότοπου όπως του επιβάλλει ο νόμος :  Π.Δ. 148/2009 

- Τι και αν θεωρούνται κομβικά στοιχεία για την προστασία της φύσης ;

- Τι και αν φιλοξενούν την πιο πλούσια βιοποικιλότητα του πλανήτη ;
- Τι και αν είναι σταυροδρόμι των σημαντικότερων μεταναστευτικών διαδρομών ;
- Τι και εάν παρέχουν ένα ευρύτατο φάσμα οικοσυστημικών υπηρεσιών, από τη ρύθμιση των υδρογεωλογικών φαινόμενων έως τη δέσμευση του άνθρακα της βιόσφαιρας, αναγκαία για τη ρύθμιση του κλίματος και τον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής ;
- Τι και αν διαδραματίζουν θεμελιώδη ρόλο στην προστασία του χώρου από τις φυσικές καταστροφές, στην προστασία της αγροτικής παραγωγής, ή και στη διαμόρφωση της ανθεκτικότητας, της ασφάλειας και της βιωσιμότητας των πόλεων, όταν αποτελούν μέρος του αστικού ή και του περιαστικού ιστού ;
- Τι και αν έχουν διαπιστευθεί ως «φυσική και πολιτιστική κληρονομιά τεράστιας αξίας» και ως ένα από τα βασικά εργαλεία για την άσκηση περιβαλλοντικής πολιτικής - κατά την Ε.Ε. - για «την επίτευξη της βέλτιστης δυνατής ισορροπίας μεταξύ ανθρώπινης δραστηριότητας, οικονομικής ανάπτυξης και προστασίας της φύσης - έτσι ώστε να συνεχίσει να παρέχει πόρους» ;
 
Παρά τις Διεθνείς Συμβάσεις, τις σχετικές Κοινοτικές Οδηγίες, την έστω και ισχνή εθνική νομοθεσία και τη σύγχρονη τάση οικο-τουριστικής αξιοποίησης και ανάπτυξης βιώσιμων ψυχαγωγικών δραστηριοτήτων και δραστηριοτήτων κυκλικής βιο-οικονομίας - στο πλαίσιο προγραμμάτων επαναφυσικοποίησης και απόλυτης προστασίας - η συντριπτική πλειοψηφία των 1.800 υγρότοπων της χώρας μας δεν απασχολεί καν την εγχώρια πολιτική ατζέντα. Αφημένοι κυριολεκτικά στα χέρια της παρανομίας, είτε χρησιμοποιούνται ως «χαβούζες» για την εναπόθεση κάθε είδους υγρού ή και στερεού απόβλητου είτε ως «οικόπεδα» προς «πάσα χρήση», προς ικανοποίηση των πιο παρωχημένων ορέξεων κάθε ιδιωτικού ή δημόσιου προσώπου ή και φορέα. Κλασική περίπτωση ο υγρότοπος των Λεγραινών, λίγα χιλιόμετρα πριν το ακρωτήρι του Σουνίου.
 
Ο Παράκτιος Υγρότοπος Λεγραινών έχει έκταση 132 στρεμμάτων, αποτελεί Υγρότοπο Α΄ Προτεραιότητος προστασίας του Δικτύου NATURA 2000 - ν. 4217/2014 - εντάσσεται στον κατάλογο των Σημαντικών Περιοχών για τα πουλιά της Ελλάδας και θεωρείται ένας από τους σημαντικότερους «υγρότοπους με αμμοθίνες» της Αττικής καθόσον και τελευταίος σταθμός των αποδημητικών πουλιών.
 

Μεταξύ αμμοληψιών, αλλαγής χρήσεων γης, εκχερσώσεων και «τεχνικών έργων», η πολυετής εγκατάλειψη του υγρότοπου των Λεγραινών μετατράπηκε σε συστηματική καταστροφή με την είσοδο στο 2006, την αποψίλωση 4 στρεμμάτων και την κατασκευή σειράς έργων εκροής υδάτων στο εσωτερικό του. Η συστηματική καταστροφή κορυφώθηκε το 2016, με την εκτεταμένη εκχέρσωση και επιχωμάτωση του 20% της έκτασης και συνεχίζεται έως σήμερα με την παντελή απουσία περίφραξης, την ανεξέλεγκτη χάραξη διαδρόμων κίνησης οχημάτων κάθε τύπου και την διάχυτη δημιουργία πάρκινγκ στο εσωτερικό του. Μπορεί να απέτυχαν οι αλλεπάλληλες προσπάθειες εγκατάστασης ομπρελλοκαθισμάτων και «beach bar», μπορεί να έπεσε στο κενό το 2018 η «σκέψη» της κυβέρνησης για παραχώρηση μέρους της παραλίας του «στην τοπική κοινωνία προς χρήση» (sic!!!), αλλά η καταστροφική υποβάθμιση του υγρότοπου συνεχίζεται και είναι περισσότερο από εμφανής - http://legraina.com/history.html
 

- Το 2016 κατατίθεται καταγγελία για την εκχέρσωση και επιχωμάτωση του 20% της συνολικής επιφάνειας από τον Δήμο Λαυρεωτικής. Η επακόλουθη αυτοψία από το Τμήμα Ελέγχου Μετρήσεων και Υδροοικονομίας της Π.Ε. Ανατολικής Αττικής, οδηγεί στην επιβολή προστίμου 10.000 ευρώ με την υπ.αριθμ. 86258/29-11-2016 απόφαση Περιφερειάρχη Αττικής «λόγω αλλοίωσης και υποβάθμισης του περιβάλλοντος κατ’ακολουθία επεμβάσεων στον παράκτιο υγρότοπο Λεγραινών, εντός της περιοχής του Ευρωπαικού Οικολογικού Δικτύου ΝΑΤURA 2000 με τίτλο «Σούνιο-Νησίδα Πατρόκλου και παράκτια θαλάσσια ζώνη». Το Δασαρχείο καταθέτει παράλληλα μήνυση εναντίον του Δήμου.
- Το 2018 εκδίδεται Υπουργική Απόφαση που υποχρεώνει τον Δήμο Λαυρεωτικής στην αποκατάσταση της σοβαρότατης περιβαλλοντικής ζημιάς που προξένησαν οι άλογες παρεμβάσεις του και σε εφαρμογή μέτρων πρόληψης - https://oikologiki-symmaxia.gr/files/ya_lipsis_metrwn_2018.pdf. Η απόφαση λαμβάνεται μετά από σειρά συναντήσεων διαβούλευσης μεταξύ του ΣΥΓΑΠΕΖ - Συντονιστικού Γραφείου Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών του ΥΠΕΝ, Περιβαλλοντικών Οργανώσεων, του Δήμου Λαυρεωτικής, του Δασαρχείου, του σχετικού Φορέα Διαχείρισης και της Επιτροπής για τη διάσωση του Παράκτιου Υγρότοπου Λεγραινών.
- Για 3 φορές – τον Νοέμβριο 2019, τον Μάρτιο 2019 και τον Ιούνιο 2019 - το ΣYΓΑΠΕΖ καλεί τον Δήμο Λαυρεωτικής στην άμεση εφαρμογή της Υπουργικής Απόφασης για τη αποκατάσταση του υγρότοπου, αλλά δίχως αποτέλεσμα.
- Για 2 φορές – τον Ιανουάριο και τον Αύγουστο 2020 – παρεμβαίνει και ο Συνήγορος του Πολίτη, ζητά ενημέρωση ως προς τη συμμόρφωση του Δήμου Λαυρεωτικής και αιτεί επανέλεγχο της περιοχής ώστε να παύσει η περαιτέρω υποβάθμιση, αλλά δίχως αποτέλεσμα.
Μάταια όμως. Οι Δημοτικές Αρχές Λαυρεωτικής τη Δευτέρα μεν δηλώνουν ότι «τρέχουν» να εφαρμόσουν την Υπουργική Απόφαση αλλά την Τρίτη συνεχίζουν το αλλοπρόσαλλο - δίχως νόημα - παράνομο έργο συνεχούς καταστροφής του.
 

Η «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ» θεωρούμε ότι οι καιροί των συναντήσεων, των ειδοποιήσεων, των ερωτήσεων, των επερωτήσεων και των αναμονών, έχουν πλέον παρέλθει ανεπίστρεπτα.
α) Οι παράκτιες υγροτοπικές εκτάσεις – και οι ακτές – προστατεύονται σύμφωνα με την παρ. 4 του άρθρου 13 του ν.3937/2011 - «Ειδικές ρυθμίσεις για την προστασία του φυσικού χώρου». Μέρος του Παράκτιου Υγρότοπου των Λεγραινών εμπίπτει στην έννοια της «κρίσιμης παράκτιας ζώνης», όπως ορίζεται στην παρ. 8 του άρθρου 20 του νόμου και προστατεύεται βάσει της παρ. 5 του άρθρου 13.
β) Ο Παράκτιος Υγρότοπος των Λεγραινών προστατεύεται ειδικότερα με τον ν.4277/2014 (Α΄ 156) «Νέο Ρυθμιστικό Σχέδιο Αθήνας-Αττικής και άλλες διατάξεις», σύμφωνα με το άρθρο 20 παρ. 2γ και το Παράρτημα ΙΧ αυτού, κατά τα οποία ορίζονται «… απαγόρευση δόμησης, επιχωμάτωσης, άσκησης οχλουσών δραστηριοτήτων, και κάθε δραστηριότητας που υποβαθμίζει την οικολογική τους κατάσταση…»
γ) Με την απόφαση 801/13-8-2018 του Υπουργού ΥΠΕΝ καθορίστηκαν τα μέτρα πρόληψης και αποκατάστασης της περιβαλλοντικής ζημιάς βάσει του Π.Δ. 148/2009 - https://oikologiki-symmaxia.gr/files/pd_1482009_fek_190a_29-9-2009.pdf - «Περιβαλλοντική ευθύνη για την πρόληψη και την αποκατάσταση των ζημιών στο περιβάλλον». Τα μέτρα πρέπει να ληφθούν από το Δήμο Λαυρεωτικής, με ίδια δαπάνη, κατόπιν σχετικής μελέτης που ο ίδιος Δήμος θα έπρεπε να συντάξει και υποβάλει προς έγκριση στο αρμόδιο γραφείο ΣΥΓΑΠΕΖ του ΥΠΕΝ.

δ) Σύμφωνα με το Π.Δ. 148/2009 παρ. 2δ του άρθρου 8 και παρ. 2δ του άρθρου 9, «η αρμόδια αρχή μπορεί να λάβει η ίδια, σε βάρος του φορέα εκμετάλλευσης που ευθύνεται, τα αναγκαία προληπτικά μέτρα».
 

Δεδομένων των παραπάνω και διαπιστωμένου ότι ο Δήμος Λαυρεωτική αρνείται συστηματικά και σε πλήρη παρανομία να προβεί στην εκτέλεση της Υπουργικής Απόφασης 801/13-8-2018, οδηγώντας τον υγρότοπο στην ολική καταστροφή, η «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ» καλούμε το ΥΠΕΝ – Υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ως αρμόδια αρχή, να προβεί άμεσα σε ότι αναγκαίο απαιτείται για την επαναφορά του Παράκτιου Υγρότοπου Λεγραινών στην αρχική μορφή του με δαπάνες οι οποίες θα ανακτηθούν από τον φορέα εκμετάλλευσης - Δήμο Λαυρεωτικής - σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του Π.Δ. 148/2009. Διαφορετικά, θα είναι εξ’ολοκλήρου υπεύθυνο για την ολική εξαφάνιση ενός υγρότοπου Α΄ Προτεραιότητος προστασίας του Δικτύου NATURA 2000 και Σημαντικής Περιοχής για τα πουλιά της Ελλάδας.

«Η ανεκτικότητα ακόμη και στην μικρότερη παρανομία δεν μπορεί και δεν πρέπει να βρίσκει ούτε άλλοθι ούτε δικαιολόγηση… Γιατί είναι η γενικευμένη ανεκτικότητα που ανοίγει το δρόμο στον εθισμό του πολίτη να θεωρεί ότι νόμοι και κανόνες δεν είναι τίποτα άλλο παρά απλά κείμενα καθαρά προαιρετικής εφαρμογής», έγραφε πριν από μερικές 10ετίες Ιταλός δικαστής, Ακαδημαικός και πρώην πρόεδρος της Εθνικής Αρχής κατά της Διαφθοράς της γειτονικής χώρας. Εμείς, της «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΣΥΜΜΑΧΙΑΣ» πήραμε ήδη θέση ως προς τον χορό παρανομίας που καλά κρατεί, εκεί στον υγρότοπο των Λεγραινών, εις βάρος τόσο του ανθρώπου όσο και του περιβάλλοντος. Απομένει να πάρει άμεσα θέση και το ΥΠΕΝ. Του το επιβάλλει ο νόμος.

#Oikologiki_Symmaxia

«Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια Αττικής».
- Για τον ριζικό αναπροσανατολισμό των πολιτικών της Περιφέρειας.
- Για την διοικητική και πολιτική της αυτονομία.
- Για την «Οικολογική Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.
- Για τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.
contact@oikologiki-symmaxia.gr
https://oikosymmaxia.blogspot.com

* Η παρούσα ανακοίνωση θα κατατεθεί, σε συνοπτική μορφή, ως καταγγελία/πρόσκληση στο ΣΥΓΑΠΕΖ - Συντονιστικό Γραφείο Αντιμετώπισης Περιβαλλοντικών Ζημιών του ΥΠΕΝ για τις επιβαλλόμενες από το νόμο ενέργειες, με κοινοποίηση στην Γενική Γραμματεία ΥΠΕΝ, στον Περιφερειάρχη Αττικής, στον Συνήγορο του Πολίτη, στο Δασαρχείο, στον Φορέα Διαχείρισης και στην Επιτροπή για τη διάσωση του Παράκτιου Υγρότοπου Λεγραινών.