Η «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ»
για τον Προϋπολογισμό 2021 της Περιφερειακής Διοίκησης Αττικής
«Είναι εντελώς παράδοξο, εάν
όχι αυτοκτονικό, οι κοινότητες μας να γνωρίζουν πως να διαχειριστούν, κατά
κάποιο τρόπο, τα έσοδα και τα έξοδα τους αλλά να μην λαμβάνουν καθόλου υπόψη τους
την ανάγκη πλαισίωσης των προϋπολογισμών τους με ένα οικο-προϋπολογισμό, έτσι ώστε
να προγραμματίζουν την διαχείριση της κατάστασης του περιβάλλοντος από χρόνο σε
χρόνο»», έγραφε πριν 30 περίπου χρόνια ο Αλεξάντερ Λάνγκερ, ένας
από τους πρωταγωνιστές του οικολογικού κινήματος στην Ευρώπη. Στην ίδια
συχνότητα, από καιρό σε καιρό, σημαντικά έντυπα και εφημερίδες ανά την Ευρώπη
αναρωτιόταν : «Ποιες είναι οι δαπάνες που προορίζουν οι Περιφερειακές μας
Διοικήσεις για την προστασία του περιβάλλοντος ; Και ποιες προορίζουν για την διαχείριση
των φυσικών πόρων ;»
Έτσι, 40 χρόνια μετά την εκκίνηση της διαδικασίας διαμόρφωσης της
σύγχρονης Περιφέρειας και της ανάδειξης
της ως «πολιτικό πρωταγωνιστή» και «πρωταγωνιστή πολιτικών», κύριο
παράγοντα διάρθρωσης των πολιτικών βιώσιμης
ευημερίας και ενεργό πρωταγωνιστής της χειροπιαστής διασφάλισης ενός αειφόρου μέλλοντος, οι Ευρωπαϊκές
Περιφέρειες πλαισιώνουν αδιάλειπτα τους ετήσιους, διετής ή και τριετής προϋπολογισμούς,
με τον περίφημο «οικο- προϋπολογισμό», ως ειδικό παράρτημα στο οποίο καθορίζουν
τις δαπάνες που προορίζονται «για την προστασία του περιβάλλοντος και τη
διαχείριση των φυσικών πόρων όπως :
- η προστασία
και αποκατάσταση του εδάφους,
- η διαχείριση
της ποιότητας του
αέρα,
- η προστασία
και αποκατάσταση των υπόγειων και των επιφανειακών υδατικών πόρων,
- η μείωση
του θορύβου και των δονήσεων,
- η προστασία
της βιοποικιλότητας
- η
προστασία του τοπίου,
- η
προστασία από τις ακτινοβολίες,
- η χρήση
και η διαχείριση των δασών και της πράσινης υποδομής - του αστικού και του περιαστικού
πρασίνου,
- η διαχείριση
της άγριας χλωρίδας και πανίδας,
- η διαχείριση
λυμάτων,
- η διαχείριση
των απόβλητων κάθε τύπου,
- η χρήση
και διαχείριση των μη ανανεώσιμων ενεργειακών πόρων,
- η έρευνα
για την προστασία του περιβάλλοντος κ.λπ.
Φυσικά, σε ένα σημαντικό
αριθμό κρατών μελών, οι κυβερνήσεις φρόντισαν να συντονιστούν με την υπερψήφιση
νομοθετικών πλαισίων που θεσμοθετούν και σε επίπεδο κρατικής διακυβέρνησης την
πλαισίωση του ετήσιου κρατικού προϋπολογισμού με τον «οικο-προϋπολογισμό»,
σύμφωνα με τις οδηγίες του «Ευρωπαϊκού Συστήματος Συλλογής Οικονομικών
Πληροφοριών για το Περιβάλλον» - Systeme de rassemblement de l’information
Economique sur l’Εnvironment. Γιατί αποτελεί πλέον δόγμα ότι, διαφορετικά,
το τριώνυμο Περιβάλλον - Οικονομική Πολιτική - Δημόσια Οικονομικά αδυνατεί
να συγκροτήσει τα θεμέλια μιας βιώσιμης ανάπτυξης, παραμένοντας απλά σύνθημα
προς «παραπλάνηση ψηφοφόρου».
Ένα συνοπτικό παράδειγμα
πρακτικής εφαρμογής αποτελεί ο τριετής προϋπολογισμός Περιφέρειας της Ευρωπαϊκής
Ένωσης, με διπλάσιο πληθυσμό ως προς την Περιφέρεια Αττικής. Το
Περιφερειακό Συμβούλιο της εν λόγω Περιφέρειας αποφάσισε τα παρακάτω, μεταξύ πολλών
άλλων, για τον προϋπολογισμό 2018-2021 :
α. Τη διάθεση 27 εκατομμυρίων ευρώ για Περιβαλλοντικές
Πολιτικές, όπως η υλοποίηση σχεδίων δράσης για την ποιότητα του αέρα και
τον περιορισμό των εκπομπών αερίων θερμοκηπίου, την καθαριότητα των υδατορεμάτων
και της θάλασσας, την οικονομική στήριξη μέτρων «plastic free», την πρόληψη της παραγωγής απόβλητων,
τα έργα στο πεδίο της βελτιστοποίησης των οικολογικών δικτύων, την οικονομική
στήριξη της καλής λειτουργίας των προστατευόμενων περιοχών, τις αναδασώσεις και
τη λειτουργία του παρατηρητηρίου «περιβαλλοντικού ισοζυγίου».
β. Τη διάθεση 66 εκατομμυρίων για την πολιτική
και περιβαλλοντική προστασία του
χώρου της, όπως η προστασία του εδάφους και των ακτών και η τακτική και η
έκτακτη συντήρηση του υδρογραφικού δικτύου.
γ. Τη διάθεση 76 εκατομμυρίων στο
πεδίο των υποδομών, των μεταφορών και της βιώσιμης κινητικότητας, όπως κατασκευή και συντήρηση
ποδηλατοδρόμων, η δωρεάν μετακίνηση ευπαθών κατηγοριών πολιτών, η ανάπλαση
παράκτιων μετώπων Δήμων και η ενίσχυση των σιδηροδρομικών και των ποτάμιων
μεταφορών.
Με λίγα λόγια, οι σύγχρονες Περιφέρειες
της Ευρωπαϊκής Ένωσης θέτουν την προστασία του περιβάλλοντος και
τη διαχείριση των φυσικών πόρων ως κορμό του Στρατηγικού Σχεδιασμού
τους και, επακολούθως, οι τακτικοί προϋπολογισμοί τους ενσωματώνουν συγκεκριμένες
πολιτικές, συγκεκριμένων δράσεων, σε αυτήν ακριβώς την κατεύθυνση : Σε πολιτικές
με οικολογικό πρόσημο.
Και στα καθ’ ημάς; Η Περιφερειακή
Διοίκηση Αττικής ; Οι ετήσιοι προϋπολογισμοί της Περιφέρειας Αττικής
αποτελούν καθρέφτη της παρωχημένης δομής και λειτουργίας της, ως «τμήμα της επικράτειας εντός του οποίου ασκείται
η αποφασιστική και συντονιστική αρμοδιότητα του Κράτους… με ελάχιστα ή και
ανύπαρκτα περιθώρια διοικητικής, οικονομικής και πολιτικής αυτονομίας»,
όπως τονίζαμε στην ιδρυτική μας διακήρυξη και στο εκλογικό μας πρόγραμμα. Απουσία
κάθε ιδέας Στρατηγικού Σχεδιασμού, και ο προϋπολογισμός 2021 της Περιφέρειας
Αττικής βασίζεται σε καθαρά μη παραγωγικές - εάν όχι παρασιτικές - προσεγγίσεις
:
- Τα έσοδα βασίζονται στα ενοίκια από
ιδιοκτησίες της Περιφέρειας, στα ημερήσια δικαιώματα
από τους προσερχόμενους στις λαϊκές αγορές πωλητές και παραγωγούς, στα πρόστιμα
κάθε τύπου, στα παράβολα χορήγησης επαγγελματικών αδειών και στα τέλη
μεταβίβασης αυτοκινήτων, στις ελέω
κυβερνήσεων παροχές και στο ότι επιτευχθεί μέσω κάποιου ΕΣΠΑ.
- Τα έξοδα προγραμματίζονται, αδιάλειπτα
και ως επί το πλείστον, στο πεδίο ενός κολοσσιαίου ανελαστικού, στο
πεδίο «δράσεων» φιλανθρωπικού χαρακτήρα, σε εκείνο της πάντα επίκαιρης συνταγής
της παλιάς, καλής, λαϊκής «δεξιάς» των «Έργων» - των πιο διαφορετικών Φορέων
Αρμοδιότητας και με τους πιο διαφορετικούς Φορείς Υλοποίησης – και σταθερά
όσο και κλασικά, στο πεδίο της διαφημιστικής προβολής της Περιφερειακής Διοίκησης
και της χρηματοδότησης επετείων, εκδηλώσεων, και - γιατί όχι ; - πανηγυριών ! Εν
μέσω δε της έκρηξης της πανδημίας, τα έξοδα ενσωμάτωσαν και ορισμένα κονδύλια «υγειονομικού»
χαρακτήρα, δίχως ψήγμα προγραμματισμού οργανωμένης παρέμβασης στον κοινωνικό
ιστό όπως επιβάλουν οι αρχές της προφύλαξης και της καταλυτικής μείωσης του
κινδύνου εξάπλωσης της ιού.
Καμία αναφορά στην προστασία
του περιβάλλοντος, ούτε ένας κωδικός στο όνομα της διαχείρισης των «χιλιοταλαιπωρημένων»
φυσικών πόρων του χώρου της Περιφέρειας. Κανένας κωδικός για την
συστηματική διαχείριση
της ποιότητας του αέρα, κανένας για τον έλεγχο του θορύβου, των
ακτινοβολιών και την
προστασία της βιοποικιλότητας, την προστασία του τοπίου, τη διαχείριση των
δασών και της πράσινης υποδομής, του αστικού και του περιαστικού πρασίνου, τη διαχείριση
της άγριας χλωρίδας και πανίδας. Αντίθετα, τα «Έργα» τα
οποία προτάσσονται ως ναυαρχίδα του προϋπολογισμού 2021 της Περιφερειακής
Διοίκησης Αττικής αποτελούν ότι το πιο αντιπεριβαλλοντικό - έτσι όπως τα
αντιλαμβάνονται σε επίπεδο υλοποίησης - όπως τα αντιπλημμυρικά και το
περίφημο «Έργο» της βίαιας αλλοίωσης του παράκτιου μετώπου και του χαρακτήρα
του Φαληρικού Όρμου, το οποίο - όχι τυχαία - χαρακτηρίζεται από την Περιφερειακή
Διοίκηση ως «εμβληματικό» (sic!!!).
Εν κατακλείδι, «την
στιγμή που η Ευρωπαϊκή Περιφέρεια έχει κερδίσει την αυτόνομη
Διακυβέρνηση και τρέχει γοργά το δρόμο της «Οικολογικής Μετάβασης» και
των απαιτούμενων περιβαλλοντικών πολιτικών», γράφαμε πέρσι, με αφορμή την
υπερψήφιση του προϋπολογισμού 2020 της Περιφέρειας Αττικής, «η
μεγαλύτερη Περιφέρεια της χώρας συντάσσει και εγκρίνει ένα προϋπολογισμό δίχως
Στρατηγικό Σχεδιασμό, δίχως περιβαλλοντική οπτική και, στην ουσία, παντελώς
κενό πολιτικής». Από πέρσι έως σήμερα δεν άλλαξε απολύτως τίποτα και, όπως φαίνεται,
δεν θα αλλάξει τίποτα και στο μέλλον. Έτσι ή αλλιώς, το «οικολογικό πρόσημο»
το ξεχνάν’ πάντα στην κάλπη !
#Oikologiki_Symmaxia
«Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια
Αττικής»
- Για τον ριζικό
αναπροσανατολισμό των πολιτικών της Περιφέρειας.
- Για την διοικητική και
πολιτική της αυτονομία.
- Για την «Οικολογική
Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.
- Για τον άνθρωπο, τα ζώα
και το περιβάλλον.
Πληρ.: 6972.911.008
