Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ
ΣΥΜΜΑΧΙΑ για την άμεση λήψη μέτρων ενάντια στη διάχυτη ρύπανση των μικροπλαστικών
Τα μικροπλαστικά
δεν είναι μια αόριστη ή μελλοντική απειλή. Είναι εδώ, μικρά μεν αλλά
υπαρκτά και εξαιρετικά επίμονα. Μολονότι οι επιπτώσεις τους στην υγεία
μας και στην υγεία του πλανήτη εκδηλώνονται αργά στο χρόνο, η επιστημονική
κοινότητα είναι πλέον ξεκάθαρη: Τα μικροπλαστικά έχουν ήδη εισβάλει
στην καθημερινότητά μας, στο περιβάλλον, στην τροφή ή ακόμα
και στο αίμα μας.
Τα μικροπλαστικά
είναι σωματίδια πλαστικού μικρότερα από 5 χιλιοστά που προέρχονται από τη
χρήση προϊόντων που τα περιέχουν ως συνθετικά, από τη φθορά των συνθετικών
προϊόντων - ρούχα, ελαστικά, καλλυντικά, συσκευασίες, συνθετικά προϊόντα κ.λπ.
- αλλά και από τη βιομηχανική δραστηριότητα. Εντοπίζονται πλέον οπουδήποτε,
από τον αέρα που αναπνέουμε και τα θαλάσσια οικοσυστήματα, έως τον
πλακούντα εγκύων γυναικών ή και το μητρικό γάλα. Το οικοσύστημα
ασφυκτιά και η αλυσίδα της ζωής μεταφέρει αυτό το αόρατο
τοξικό φορτίο από το περιβάλλον στον οργανισμό μας.
Ο ρόλος του πολίτη
στο πεδίο της αντιμετώπισης αυτής της θλιβερής πραγματικότητας πρέπει να
είναι περισσότερο από ουσιαστικός : Η μείωση των πλαστικών
μιας χρήσης, η προτίμηση φυσικών υλικών, η τοποθέτηση φίλτρων
μικροϊνών στα πλυντήρια και η ενημέρωση της κοινότητας είναι λίγες
από τις πρωτοβουλίες που μπορεί να αναλάβει. Ταυτόχρονα, οφείλει να πιέσει
την Πολιτεία να αναλάβει οφειλόμενες δράσεις, ξεκινώντας από την τοπική
αυτοδιοίκηση :
- Δήμοι και Περιφέρειες
έχουν τη δυνατότητα να αναπτύξουν τοπικές καμπάνιες ευαισθητοποίησης, να
ενισχύσουν την πρόληψη και την ανακύκλωση, να επενδύσουν σε φίλτρα
και βιο-τεχνολογίες στα σχολεία και στα δημόσια κτίρια, να
υποστηρίξουν την έρευνα και να προάγουν πολιτικές βιώσιμης
κατανάλωσης.
- Η κεντρική
κυβέρνηση, από την πλευρά της, καλείται να πάρει γενναίες αποφάσεις: να απαγορεύσει
τη χρήση μικροπλαστικών σε προϊόντα προσωπικής φροντίδας και καθαρισμού,
να υποχρεώσει τους κατασκευαστές να ενσωματώνουν τεχνολογίες φιλτραρίσματος
στις οικιακές συσκευές, να ενισχύσει τη βιομηχανική καινοτομία προς την βιώσιμη
χημεία και να φορολογήσει την πρωτογενή παραγωγή πλαστικού.
Η οικολογική
μετάβαση σε ένα κόσμο δίχως μικροπλαστικά δεν είναι εύκολη υπόθεση. Απαιτεί
μεν την τεχνολογική μεταστροφή αλλά και πολιτική βούληση και σύγκρουση
με μεγάλα συμφέροντα. Οι πετρελαϊκές εταιρείες, των οποίων τα
έσοδα εξαρτώνται από την παραγωγή πλαστικών, αντιδρούν σθεναρά σε κάθε
προσπάθεια περιορισμού τους. Ισχυρά λόμπι πιέζουν τα κέντρα εξουσίας να μην
προχωρήσουν σε αυστηρότερες ρυθμίσεις. Και πολλές κυβερνήσεις, με τον
φόβο του πολιτικού κόστους, επιλέγουν την αδράνεια.
Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ
ΣΥΜΜΑΧΙΑ θεωρεί ότι η μάχη ενάντια στα μικροπλαστικά δεν είναι πολυτέλεια
για λίγους αλλά ανάγκη για τους πολλούς. Είναι μάχη για την υγεία μας,
για τη φύση και την κοινωνική δικαιοσύνη. Δεν έχει νόημα η όποια
αναφορά στη βιώσιμη ευημερία όσο θάλασσες και ποτάμια γεμίζουν
με ίνες πολυεστέρα και τα παιδιά μας αναπνέουν πλαστικά. Και ας
μη ξεχνάμε πως η έκθεση στα μικροπλαστικά δεν είναι η ίδια για όλους. Οι
πιο ευάλωτες κοινωνικές ομάδες εκτίθενται περισσότερο και έχουν σαφώς λιγότερα
μέσα προστασίας.
Η αόρατη ρύπανση
πρέπει να αντιμετωπιστεί τώρα
Η Οικολογία
είναι Πολιτική και η Πολιτική είναι Ζωή. Η Ευρωπαϊκή
Ένωση έχει ήδη λάβει σημαντικά μέτρα για την καταπολέμηση των μικροπλαστικών.
Ο κανονισμός REACH - 2023/2055
απαγορεύει ρητά τη χρήση τεχνητά προστιθέμενων μικροπλαστικών σε μια
σειρά προϊόντων - όπως τα καλλυντικά, τα απορρυπαντικά, τα λιπάσματα
και τα παιχνίδια - ενισχύονται οι απαιτήσεις για τον καθαρισμό
των αστικών λυμάτων από μικρορρύπους, ενώ έχει τεθεί ως στόχος η
μείωση των εκπομπών μικροπλαστικών κατά 30% έως το 2030
και έχουν θεσπιστεί κανονισμοί για την απώλεια πλαστικών pellet από τις βιομηχανίες.
