Μόλις
πέρσι, η Ευρωπαϊκή Ένωση έθεσε σε ισχύ τον περίφημο κανονισμό για την «Αποκατάσταση
της Φύσης», με στόχο στην επαναφυσικοποίση - αποκατάσταση –
των υποβαθμισμένων και κατεστραμμένων οικοσυστημάτων. Ο
κανονισμός εγκρίθηκε από το Ευρωκοινοβούλιο τον Φεβρουάριο 2024
και από το Συμβούλιο της Ευρώπης τον Ιούνιο 2024, τέθηκε σε ισχύ στις
18 Αυγούστου 2024 και θέτει - για πρώτη φορά - νομικά δεσμευτικούς
στόχους για τα κράτη μέλη, με σαφώς καθορισμένο χρονοδιάγραμμα,
τα οποία θα πρέπει να προχωρήσουν έως το 2027 σε σχέδια επαναφυσικοποίσης
– αποκατάστασης :
- του 30%
των οικοτόπων έως το 2030,
- του 60%
έως το 2040 και,
- του 90%
έως το 2050.
Την
πρώτη θέση μεταξύ των οικοσυστημάτων προς επαναφυσικοποίηση κατέχουν
τα υγροτοπικά οικοσυστήματα. Πέρα από την ανεκτίμητη συμβολή τους στη
διατήρηση του 40% της βιοποικιλότητας, οι υγρότοποι αποτελούν
τον κατ’ εξοχή παράγοντα κατακράτησης του CO2 της ατμόσφαιρας
συμβάλλοντας σημαντικά στην αναχαίτηση της κλιματικής αλλαγής και στην
προστασία του κλίματος. Μολονότι τα δάση καλύπτουν το 30% της επιφάνειας
της γης και οι υγροτοπικές περιοχές μόλις το 3%, οι υγρότοποι
κατακρατούν διπλάσιο άνθρακα από όλα τα δάση του πλανήτη.
Όταν λοιπόν οι υγρότοποι υποβαθμίζονται ή αποξηραίνονται, ο ρόλος
αυτών των χιλιετών δεξαμενών άνθρακα αντιστρέφεται και από δεξαμενές
CO2 μετατρέπονται σε εκπομπούς του.
Κατά
την τελευταία χιλιετία έχει καταστραφεί το 80% των υγροτόπων της Ευρώπης
ενώ το 50% των υπόλοιπων έχει έχουν υποστεί σοβαρές ζημιές λόγω αποστράγγισης.
Δεδομένου ότι η Ευρώπη είναι η δεύτερη μεγαλύτερη πηγή εκπομπών αερίων
του θερμοκηπίου στον κόσμο, λόγω αποξηραμένων υγροτόπων, η Ευρωπαϊκή
Ένωση πρόσθεσε στον αγώνα εναντίον της κλιματικής αλλαγής την νομική
δέσμευση της επαναφυσικοποίσης - αποκατάστασης - των υποβαθμισμένων
και κατεστραμμένων υγροτόπων, των υπερ-ηρώων της φύσης όπως
αποκαλούνται.
Ποιος
δεν θα περίμενε την ενθουσιώδη ενεργοποίηση της Πολιτείας για την
άμεση έναρξη των διαδικασιών εφαρμογής του Ευρωπαϊκού Κανονισμού, δεδομένης
και της δραματικής κατάστασης των περισσότερων από τους 400 υγροτόπους
της χώρας ; Προς τι, εξ’ άλλου, οι διακηρύξεις, οι δηλώσεις, οι ημερίδες
και οι δημοσιεύσεις, από θεσμικούς και μη πρωταγωνιστές και
κομπάρσους του πολιτικού συστήματος, περί υγροτόπων ως «πλέον
απειλούμενων οικοσυστημάτων σε παγκόσμια κλίμακα (με) τεράστια σημασία για τις
τοπικές κοινωνίες, αλλά και για τη βιοποικιλότητα (που) δεν πρέπει να χαθούν» ;
Προς τι οι διαχρονικές δεσμεύσεις για τη συμπλήρωση της καταγραφής
των υγροτόπων - πάντα «το επόμενο
διάστημα» – και για τη σύνταξη ολοκληρωμένων σχεδίων αποκατάστασής και προστασίας
τους ;
Σε
όποιο δεν συμφέρει να ζυμώσει 40 χρόνια κοσκινίζει, θα λέγαμε παραφράζοντας την
λαϊκή παροιμία. Και εν προκειμένω δεν πρόκειται για τον λεηλατημένο υγρότοπο
των Λεγραινών, ούτε για τον κατεστραμμένο του Όρμου Παπά
στην Ίο, που δεν πρόκειται να δουν ποτέ την όποια αποκατάσταση
παρά τις πολυάριθμες αποφάσεις των πολιτειακών οργάνων, αλλά την εξοργιστική
περίπτωση του υγροτόπου της Κεραμωτής, στην Καβάλα, τμήματος
της περιοχής Ramsar «Δέλτα Νέστου και παρακείμενες λιμνοθάλασσες»,
του Δικτύου Natura 2000 με τον κωδικό GR1150010 και του Εθνικού
Πάρκου Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, περιοχής απολύτου προστασίας
ή προστασίας της φύσης.