Για την Περιφέρεια της Κοινωνίας των Πολιτών, Για την περιφερειακότητα και τον περιφερισμό, Για τις πολιτικές της αειφορίας και της «Οικολογικής Μετάβασης» σε μία κοινωνία της βιώσιμης ευημερίας, Της συμμετοχικής δημοκρατίας και της δημοκρατίας του διαδικτύου, Της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης ενεργειακής πολιτικής, Της προστασίας και της ανάδειξης του φυσικού κεφαλαίου, Της αγρο-οικολογίας, Της διαχείρισης των υδατικών πόρων, Της οικο-κίνησης, Της συνειδητοποίησης της αξίας του εδάφους και της αναγέννησης των οικιστικών συνόλων, Της οικολογικής ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών, Των περιβαλλοντικών ελέγχων, Των οικολογικών δικτύων, Της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, Της ουσιαστικής προστασίας των δικαιωμάτων των ζώων, Της πραγματικής οικονομίας, κυκλικής, κοινωνικής και συνδεδεμένης με τις χωρικές και τοπικές ρίζες του παραγωγικού συστήματος, της μεταστροφής του τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης και της μικρής παραγωγικής αλυσίδας, οριοθετούμενης στο πεδίο των κοινωνικών και περιβαλλοντικών απαιτήσεων και αναγκών, Της διάχυσης των πολιτικών της «Οικολογικής Μετάβασης» σε όλους τους τομείς και όλα τα επίπεδα της πολιτικής της διακυβέρνησης, Για τον άνθρωπο και το περιβάλλον

Τετάρτη 17 Ιουλίου 2024

Η μονοκαλλιέργεια των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας *

* Της Ιταλικής Εθνικής Επιτροπής ενάντια στα Αιολικά και Φωτοβολταικά σε Φυσικές Περιοχές και Περιοχές Πρασίνου

Πώς φτάσαμε στην τρέχουσα οικολογική και ενεργειακή κρίση ; Φτάσαμε χάρη στη διάδοση και διάχυση της «μονοκαλλιέργειας του κέρδους», μιας μονοκαλλιέργειας που επιβλήθηκε βίαια σε βάρος της φύσης και των φυσικών πόρων. Το πρόβλημα κάθε μονοκαλλιέργειας συνίσταται στο ότι θεμελιώνεται στην αποξένωση από κάθε διαδικασία και κάθε παράγοντα που, φυσιολογικά, την ενδιαφέρει : άνθρωποι, φύση περιβάλλον. Στη χώρα μας η «μονοκαλλιέργεια του κέρδους» έχει πάρει διάφορες μορφές, σχετικές με τους διαδοχικούς οικονομικούς κύκλους που συνόδεψαν την πολιτική και οικονομική μας ιστορία, οι οποίες έφεραν στην επιφάνεια την ανικανότητα της πολιτικής να ηγηθεί ενός αναπτυξιακού μοντέλου με σεβασμό στο περιβάλλον και στη φύση, ενός μοντέλου ισότιμης κατανομής του πλούτου.

Με απαρχή τη δεκαετία του '50, η «μονοκαλλιέργεια του κέρδους» έγραψε ιστορία στη χώρα μας, χαρακτηρίζοντας την οικονομική και παραγωγική μας ιστορία και μονοπωλώντας κάθε ιδέα ανάπτυξης. Η αυτοκινητοβιομηχανία, οι οδικές μεταφορές, ο οικοδομικός τομέας και η κατάχρηση της κατανάλωσης εδάφους - συνοδεία της σχετικής μη αναστρέψιμης απώλειας των οικοσυστημικών υπηρεσιών του – αποτέλεσαν τη βάση ανάπτυξης της «μονοκαλλιέργειας του κέρδους» που διαχύθηκε για να αποτελέσει ένα από τους βασικούς παράγοντες προαγωγής του παγκόσμιου καταναλωτισμού της μάζας, αντικειμένων, μόδας και τρόπων ζωής : ένα καταναλωτισμό τροφοδοτούμενο από «επαγόμενες ανάγκες» που καθορίζει τρόπους ζωής δραματικών περιβαλλοντικών επιπτώσεων. Αφού οδήγησε συστηματικά όσο και αναπόφευκτα στο αδιέξοδο της κλιματικής κρίσης, η «μονοκαλλιέργεια του κέρδους» προσπαθεί να μονοπωλήσει σήμερα και τους τρόπους αντιμετώπισης της, επαναλαμβάνοντας κλασικά το ίδιο λάθος : μέσω της «μονοκαλλιέργειας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας» σε γεωργικό ή και φυσικό έδαφος, θέτει σε κίνδυνο την επισιτιστική ασφάλεια και τον πλούτο των οικοσυστημικών υπηρεσιών του εδάφους, απαραίτητων για τη βιολογική επιβίωση της ζωής.

Η επικράτηση της «μονοκαλλιέργειας των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», δίχως όρους, δεν αποτελεί παρά μια σύγχρονη μορφή «greenwashing» της «μονοκαλλιέργειας του κέρδους» με πρωταγωνιστή την ΤΕΡΝΑ - διαχειριστή του εθνικού δικτύου ηλεκτρικής ενέργειας – η οποία επιχειρεί μια δραματική διάχυση στον εθνικό χώρο νέων μεγάλων μονάδων ανανεώσιμων – φωτοβολταϊκών, αγροβολταϊκών και αιολικών - σε γεωργικό ή και φυσικό έδαφος. Μέχρι τον Μάρτιο 2024 είχε καταθέσει 5678 αιτήματα σύνδεσης μεγάλων εγκαταστάσεων ανανεώσιμων σε φυσικό και αγροτικό έδαφος, με ισχύ 336,38 GW, τέσσερις φορές μεγαλύτερη από τον στόχο των 80 GW που προβλέπει το σχέδιο διατάγματος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας έως τις 31 Δεκεμβρίου 2030. Αν για κάθε GW χρειάζονται 10 τ.χλμ. - πηγή QualEnergia.it - η έκταση του γεωργικού και φυσικού εδάφους που θα καλυφθεί από τις βιομηχανικές εγκαταστάσεις αιολικών και φωτοβολταϊκών θα ισούται με 800 τ.χλμ., έκταση υπερδιπλάσια εκείνης που καταναλώθηκε στη χώρα μας τα τελευταία 6 χρόνια για κατοικίες, παραγωγικές εγκαταστάσεις και υποδομές.

Το σχέδιο διατάγματος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας της 7ης Ιουνίου 2024, που φιλοδοξεί να εντοπίσει τις «επιφάνειες και τους χώρους κατάλληλους για την εγκατάσταση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας», περιέχει τόσο γενικές ενδείξεις έτσι ώστε να αφήνεται άπλετος χώρος στη μαζική επίθεση των μεγάλων πολυεθνικών εταιρειών οι οποίες προγραμματίζουν μεγάλες, βιομηχανικές εγκαταστάσεις ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε αγροτικό και φυσικό έδαφος, σε μια χώρα που έχει σχεδόν διπλάσιο ποσοστό χρησιμοποιούμενου εδάφους - 7,14% - σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο - 4,2%.

Το Ιταλικό Ινστιτούτο για την Περιβαλλοντική Έρευνα και την Προστασία του Περιβάλλοντος - ISPRA εκτιμά ότι για την παραγωγή 59-77 GW θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν 700-900 τ.χλμ. από τα 3500 τ.χλμ. των στεγών των κτιρίων της χώρας, ενώ παραμένει διαθέσιμη μια τεράστια έκταση χώρων που έχουν χάσει οριστικά τη δυνατότητα παροχής οικοσυστημικών υπηρεσιών, όπως οι χώροι στάθμευσης, οι χώροι παρακείμενοι σε αυτοκινητόδρομους, τα πρανή των σιδηροδρομικών γραμμών, αλλά και υδροηλεκτρικές λεκάνες, εγκαταλελειμμένοι χώροι κ.λπ.

Δυστυχώς, σημαντικό κομμάτι του κόσμου του περιβαλλοντισμού παραμένει ανίκανο ενόρασης και στηρίζει αυτή τη σύγχρονη μορφή «greenwashing» της «μονοκαλλιέργειας του κέρδους», της εγκατάστασης ανανεώσιμων πηγών σε αγροτικό και φυσικό έδαφος, δίχως όρους, εις βάρος του περιβάλλοντος και της φύσης.

«Οικολογική Συμμαχία».
- Για την «Οικολογική Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.
- Για τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.
contact@oikologiki-symmaxia.gr