Ο Πειραιάς, Πειραιάς και το Πεκίνο, Πεκίνο !

Εισήγηση επί του «υπομνήματος της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων (ΣΜΠΕ) για το «Αναπτυξιακό πρόγραμμα και μελέτη διαχείρισης (masterplan) του Οργανισμού Λιμένος Πειραιώς Α.Ε.», στη 14η Συνεδρίαση του Περιφερειακού Συμβουλίου Αττικής της 20ης Ιουλίου 2022

Σε 24 μήνες από την παρουσίαση για γνωμοδότηση της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων των έργων της Νότιας Προβλήτας Πειραιά καταθέσαμε 19 εισηγήσεις, ερωτήσεις και ενστάσεις, συμμετείχαμε σε πορείες και εκδηλώσεις διαμαρτυρίας, συνυπογράψαμε καταγγελίες στην Δικαιοσύνη και πραγματοποιήσαμε 1 συνέντευξη τύπου. Για 24 μήνες τη ραχοκοκαλιά των παρεμβάσεων μας για τα έργα του καταστροφικού «masterplan» της ΟΛΠ Α.Ε. αποτέλεσε η καταγγελία της καθημερινής - συστηματικής - μετατροπής του παράκτιου μετώπου από την Πειραϊκή έως τις άκρες του Περάματος σε υπερ-πόλο βαριάς και ρυπογόνου βιομηχανίας και σε ένα από τα πιο βρώμικα εργαλεία καθημερινής υποθήκευσης της ζωτικότητας της πόλης και της ποιότητας ζωής των κατοίκων της, «ad operam» ή με την συνενοχή πολιτικών, κυβερνήσεων και άβουλων αυτοδιοικήσεων, κάθε πολιτικής απόχρωσης.

Και ήρθαν στο τέλος των 24 μηνών οι γνωστές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικράτειας για να κηρύξουν μη νόμιμες όλες τις πράξεις έγκρισης όσων προέβλεπε το καταστροφικό για την πόλη και το μέλλον της «masterplan» της ΟΛΠ Α.Ε. Λόγω καταστρατήγησης του νόμου, όπως αποφάνθηκε το Ανώτατο Δικαστήριο, για παράβαση της οδηγίας 2001/42/ΕΚ και της κοινής υπουργικής απόφασης 107017/28.8.2006, που υποχρεώνουν στην ακριβώς αντίθετη διαδικασία από αυτή η οποία ακολουθήθηκε απ’όλους τους πρωταγωνιστές της υπόθεσης συμπεριλαμβανομένης και της Περιφερειακής Διοίκησης Αττικής.

Η ιστορία όμως δεν τελείωσε εκεί. Οι «δυνάμεις» ανασυντάχθηκαν, οι νόμοι κάπως διαβάστηκαν, οι σελίδες των «Μελετών» αναριθμήθηκαν και οι «Μελέτες» αρχίζουν να επιστρέφουν, το ίδιο ψευδεπίγραφες, ακόμη πιο παραπλανητικές αλλά και ακόμη πιο δηλητηριώδεις για τον άνθρωπο και το περιβάλλον, για την πόλη και την ποιότητα ζωής των κατοίκων της.

Το συμπληρωματικό υπόμνημα της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του «masterplan» της ΟΛΠ Α.Ε., προς γνωμοδότηση σήμερα, δεν έχει να ζηλέψει τίποτα από τις «Μελέτες» της προηγούμενης περιόδου – της ψευδεπίγραφης περιβαλλοντικής αξιολόγησης του βίαιου εκβιομηχανισμού του παράκτιου μετώπου - αυτές που κατέληξαν πάραυτα στον κάλαθο των αχρήστων από το Συμβούλιο της Επικράτειας. Σε τι να αναφερθούμε ;
α. Nα αναφερθούμε την ξεδιάντροπη αναφορά για δήθεν υιοθέτηση των επιταγών του ν.4277/2014 περί του «Νέου Ρυθμιστικού Σχέδιο Αθήνας - Αττικής», με παρεμβάσεις που θα πετύχουν την ισχυροποίηση του Πειραιά ως κέντρου πολυλειτουργικού χαρακτήρα, με ταυτόχρονη διατήρηση της κατοικίας και ανάδειξη της πολιτιστικής του κληρονομιάς, με παρεμβάσεις που θα πετύχουν την λειτουργική διασύνδεση των λιμενικών δραστηριοτήτων με τον αστικό ιστό, ή και τη διαφύλαξη του κοινόχρηστου χαρακτήρα του Θαλάσσιου Μετώπου (soc !!!), ή με παρεμβάσεις που θα συμβάλλουν στη επίτευξη των στόχων για τη «Βιώσιμη χωρική ανάπτυξη, εξοικονόμηση πόρων, αποτελεσματική προστασία του περιβάλλοντος και της πολιτιστικής κληρονομιάς και προσαρμογή στην κλιματική αλλαγή» ;
β. Nα αναφερθούμε στις δεκάδες χιλιάδες κυβικά δόμησης - κάθε είδους και τύπου, συμπεριλαμβανομένου και νέου ναυπηγείου – που έρχονται να προστεθούν στον υπερ-πόλο βαριάς βιομηχανίας του παράκτιου μετώπου για να τον μετασχηματίσουν σε μία «de facto» κινεζούπολη, ανεξάρτητης διοίκησης εμπρός από την πόλη ;
γ. Να αναφερθούμε στο σύνολο των σοβαρότατων περιβαλλοντικών επιπτώσεων από την κατασκευή και τη λειτουργία των έργων που μολονότι αρνητικές χαρακτηρίζονται ειρωνικά «μη στρατηγικού χαρακτήρα» ;
- Στις επιπτώσεις σε βιοποικιλότητα, πανίδα και χλωρίδα ;
- Στις επιπτώσεις στο θαλάσσιο περιβάλλον ;
- Στις επιπτώσεις στην παραγωγή και διαχείριση των στερών απόβλητων της περιοχής, ο ποσότητες των οποίων προβλέπεται να εκτιναχθούν ανεξέλεγκτα ;
- Στις επιπτώσεις στο ακουστικό περιβάλλον της πόλης, στις επιπτώσεις στην κυκλοφορία και στο κυκλοφοριακό της πόλης ή στις επιπτώσεις στην ποιότητα της ατμόσφαιρας ;

Το χειρότερο όμως κρύβεται στο γεγονός ότι το συμπληρωματικό υπόμνημα της «Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων» προχωρεί ακόμη πιο πέρα, σε ανατριχιαστικές προτάσεις ουσιαστικής ανάπλασης του τοπικού κοινωνικού ιστού βάσει του χαρακτήρα του τουριστικού προϊόντος που προάγει ο εντολοδόχος της (sic !!!) - προσέλκυση πελατών με επίκεντρο την Κίνα, σύναψη συμφωνιών με εταιρείες κρουαζιέρας για την προσφορά  εξειδικευμένων πακέτων, απευθείας πτήσεων και ομαδικών πακέτων διακοπών για αυτούς, επεξεργασία εναλλακτικών μοντέλων για την λειτουργία της κρουαζιέρας σύμφωνα με την στρατηγική COSCO, ανάπτυξη της αγοράς με παροχή υπηρεσιών εξειδικευμένων για κινέζους τουρίστες όπως «ad hoc» εμπορικά κέντρα, κινέζικα εστιατόρια κ.λπ. Με λίγα λόγια, αντί να προσαρμοστεί το τουριστικό προϊόν στον χαρακτήρα της τοπικότητας υποδοχής προγραμματίζεται η αναδιαμόρφωση της τοπικότητας στα μέτρα του τουριστικού προϊόντος !!

Διαφεύγει προφανώς στους πεφωτισμένους «μελετητές», στους εντολοδόχους τους και στους πολιτικούς που τους στηρίζουν, ότι υπάρχει μια άλλη, σοβαρότατη, διάσταση στο πεδίο αξιολόγησης των «σχεδίων» αυτού του τύπου. Πρόκειται για μία παράμετρο η οποία αποτελεί τον φέροντα άξονα των σοβαρών συστημάτων αξιολόγησης των οικολογικών, κοινωνικών και οικονομικών επιπτώσεων του τουριστικού παράγοντα στις τοπικές κοινωνίες από τα μέσα του περασμένου αιώνα, η οποία παραμένει απούσα από το εγχώριο ψευδεπίγραφο σύστημα αξιολόγησης, αμετάκλητα αγκυρωμένο στις γνωστές τετριμμένες «Μελέτες Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων», είτε είναι στρατηγικές, είτε μη στρατηγικές, είτε και ότι άλλο.

Αυτή η παράμετρος δεν είναι άλλη από την περιώνυμη φέρουσα ικανότητα, μια παράμετρο που άρχισε να παίζει – δίκαια - πρωταρχικό ρόλο στις ακυρωτικές αποφάσεις του Συμβουλίου της Επικράτειας μόλις πρόσφατα - ακύρωση επέκτασης πολεοδομικού Σχεδίου Πάρου, ακύρωση κατασκευής τουριστικού καταλύματος στην Ίο - και η οποία είναι σε θέση να συνοψίσει, από μόνη της, το σύνολο των επιπτώσεων μίας παρέμβασης ή ενός έργου στο φυσικό, στο ανθρώπινο και στο ανθρωπογενές περιβάλλον.

Ως φέρουσα ικανότητα ενός συστήματος - φυσικού, ανθρωπογενούς κ.λπ. - ορίζεται η μέγιστη πίεση την οποία μπορεί να ανεχθεί δίχως να χάσει την ισορροπία του, ή – με άλλα λόγια - το όριο πέραν του οποίου χάνει τη φυσική του δυνατότητα να παράγει, με σταθερούς ρυθμούς, του πόρους που απαιτούνται για την διατήρηση του. Η φέρουσα ικανότητα ενός συστήματος αποτελεί το αδιαμφισβήτητο όριο διασφάλισης της βιωσιμότητας και βιώσιμης ευημερίας του συστήματος και των στοιχείων που το συγκροτούν και το συνθέτουν.

Συγκεκριμένα και όσο αφορά το τουριστικό φαινόμενο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Τουρισμού έχει ορίσει την τουριστική φέρουσα ικανότητα ως «το μέγιστο αριθμό ατόμων που μπορούν να επισκεφθούν την ίδια περίοδο έναν τουριστικό προορισμό, χωρίς να προκαλέσουν καταστροφή του φυσικού, οικονομικού και κοινωνικοπολιτιστικού περιβάλλοντος αλλά και χωρίς να συμβάλλουν στη μείωση της ποιότητας της εμπειρίας του επισκέπτη».

3 είναι οι διαστάσεις της τουριστικής φέρουσας ικανότητας κατά τον Παγκόσμιο Οργανισμό Τουρισμού 
1. Η Οικολογική διάσταση που αφορά τη σχέση μεταξύ ανθρωπογενούς χρήσης και διαθέσιμων φυσικών πόρων και την ικανότητα των φυσικών συστημάτων να ικανοποιούν τις ανθρωπογενείς χρήσεις δίχως απώλεια των βασικών χαρακτηριστικών και των οικολογικών λειτουργιών τους. Η Οικολογική διάσταση της φέρουσας ικανότητας τουρισμού καθορίζει τα φυσικά όρια πέρα από τα οποία οι φυσικοί πόροι υποβαθμίζονται αμετάκλητα ή ανακτώνται με δυσπρόσιτά κόστη – όρια ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ρύπανσης υδατικών πόρων, ηχορύπανσης και αντοχής του φυσικού κεφαλαίου, όρια υποβάθμισης ή και απώλειας βιοποικιλότητας, όρια διαθεσιμότητας των κοινών αγαθών ή και υπηρεσιών που σχετίζονται με τη δημόσια υγεία κ.λπ.
2. Η κοινωνικο-πολιτιστική διάσταση η οποία αφορά τα όρια των τουριστικών δραστηριοτήτων – σε αριθμό και τύπο – που η τοπικότητα μπορεί να υποστηρίξει δίχως την εμφάνιση φαινόμενων υποβάθμισης των κοινωνικών λειτουργιών και της κοινωνικής συνοχής της, με επακόλουθο την υποβάθμιση της ποιότητας ζωής του πληθυσμού της. Τα όρια της κοινωνικο-πολιτιστική διάστασης της τουριστικής φέρουσας ικανότητας εκφράζονται σε αριθμό τουριστών και τύπους τουριστικών δραστηριοτήτων που μπορεί να υποστηρίξει η τοπικότητα, δίχως να υποβαθμιστεί η ταυτότητα, ο τρόπος ζωής, το κοινωνικό μοντέλο και οι τυπικές της δραστηριότητες, σε τύπο τουρισμού που δεν υποθηκεύει άμεσα ή έμμεσα την τοπική κουλτούρα με όρους εθίμων και παραδόσεων και σε τύπο τουρισμού που δεν υποθηκεύει την γνήσια εμπειρία του επισκέπτη.
3. Η πολιτικο-οικονομική διάσταση που αφορά τα όρια των επιπτώσεων του τουριστικού φαινόμενου στις τοπικές οικονομικές δομές. Η πολιτικο-οικονομική διάσταση της τουριστικής φέρουσας ικανότητας καθορίζει τα όρια πέραν των οποίων η συρρίκνωση των τοπικών δραστηριοτήτων και επακολούθως της τοπικής οικονομίας λόγω της έντασης και του χαρακτήρα του τουριστικού φαινόμενου συμβάλλει στη δραστική μείωση της ποιότητας ζωής και εκφράζεται με όρους απώλειας εργασίας και εισοδήματος σε διάφορους τομείς εκτός του τουριστικού τομέα.

Η ικανοποίηση όλων των όρων και όλων των διαστάσεων της τουριστικής φέρουσας ικανότητας μιας τοπικότητας - ενός φυσικού, κοινωνικού ή και ανθρωπογενούς οικοσυστήματος – συνδράμει στον καθορισμό του τουριστικού φαινόμενου ως βιώσιμου ή οικο-συμβατού. «Ο τουρισμός είναι οικο-συμβατός – «πράσινος» θα λέγατε εσείς – όταν οι δραστηριότητες που προάγει συμβάλλουν στην προστασία και στην ανάδειξη του περιβάλλοντος αναφοράς του… Οι αρνητικές επιπτώσεις στο φυσικό, στο κοινωνικο-πολιτιστικό και οικονομικό περιβάλλον που αναπτύσσονται» οφείλουν να εκμηδενιστούν και η προστασία του οικοσυστήματος θα πρέπει να διασφαλίζεται από την επανεπένδυση επί τόπου μέρους των εσόδων από τον τουρισμό.

Αυτά αποτελούν το άλφα και το ωμέγα κάθε ουσιαστικής αξιολόγησης των «σχεδίων» τύπου «masterplan» της ΟΛΠ Α.Ε. από μέρους κάθε Πολιτείας που σέβεται τον εαυτό της, που εργάζεται ακούραστα προς όφελος του πολίτη αντί να προσπαθεί ακούραστα για την εξυπηρέτηση του εαυτού της. Αυτά θα αποτελέσουν σίγουρα και τον κορμό της επόμενης προσφυγής στο ανώτατο Δικαστήριο εναντίον του δηλητηριώδους, ψευδεπίγραφου, «masterplan» της ΟΛΠ Α.Ε. Για να παραμείνει ο Πειραιάς Πειραιάς και το Πεκίνο Πεκίνο.

Η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ απορρίπτει πάραυτα το «υπόμνημα της Στρατηγικής Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων του masterplan του Ο.Λ.Π. Α.Ε.».

Για την «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ για την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ»
Γιώργος Δημητρίου (επικεφαλής)
Στέλλα Αναστασοπούλου
Αναστασία Χρήστου
 
«Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια Αττικής».
- Για τον ριζικό αναπροσανατολισμό των πολιτικών της Περιφέρειας.
- Για την διοικητική και πολιτική της αυτονομία.
- Για την «Οικολογική Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.
- Για τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.
contact@oikologiki-symmaxia.gr
https://oikosymmaxia.blogspot.com