Για την Περιφέρεια της Κοινωνίας των Πολιτών, Για την περιφερειακότητα και τον περιφερισμό, Για τις πολιτικές της αειφορίας και της «Οικολογικής Μετάβασης» σε μία κοινωνία της βιώσιμης ευημερίας, Της συμμετοχικής δημοκρατίας και της δημοκρατίας του διαδικτύου, Της κυκλικής οικονομίας και της βιώσιμης ενεργειακής πολιτικής, Της προστασίας και της ανάδειξης του φυσικού κεφαλαίου, Της αγρο-οικολογίας, Της διαχείρισης των υδατικών πόρων, Της οικο-κίνησης, Της συνειδητοποίησης της αξίας του εδάφους και της αναγέννησης των οικιστικών συνόλων, Της οικολογικής ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών, Των περιβαλλοντικών ελέγχων, Των οικολογικών δικτύων, Της αντιμετώπισης της κλιματικής αλλαγής, Της ουσιαστικής προστασίας των δικαιωμάτων των ζώων, Της πραγματικής οικονομίας, κυκλικής, κοινωνικής και συνδεδεμένης με τις χωρικές και τοπικές ρίζες του παραγωγικού συστήματος, της μεταστροφής του τρόπου παραγωγής και κατανάλωσης και της μικρής παραγωγικής αλυσίδας, οριοθετούμενης στο πεδίο των κοινωνικών και περιβαλλοντικών απαιτήσεων και αναγκών, Της διάχυσης των πολιτικών της «Οικολογικής Μετάβασης» σε όλους τους τομείς και όλα τα επίπεδα της πολιτικής της διακυβέρνησης, Για τον άνθρωπο και το περιβάλλον

Τετάρτη 22 Μαρτίου 2023

Για το νερό.

1. Μόνο το 16% της ανθρωπότητας μπορεί να ανοίξει μια βρύση και να αφήσει να τρέξει νερό απαλλαγμένο από παθογόνα στοιχεία και ρύπους, πόσιμο και κατάλληλο για πλύσιμο και μαγείρεμα. Το υπόλοιπο 84% πρέπει να το αναζητήσει, συχνά μακριά από τον τόπο κατοικίας της, σε πηγές όπου η ποιότητα είναι κακή και η διαθεσιμότητα ελάχιστη. Συνολικά, το 40% της ανθρωπότητας διαβιώνει σε σκληρές υγειονομικές συνθήκες ως επί το πλείστο λόγω της έλλειψης νερού.
2. Η ελάχιστη κατά κεφαλή ανάγκη σε νερό, για την επιβίωση του ανθρώπου, ανέρχεται σε 5 λίτρα ημερησίως.
3. Η ημερήσια κατανάλωση πόσιμου νερού, για οικιακή χρήση, ανέρχεται σε 170-250 λίτρα στην Ευρώπη και σε 12-50 λίτρα στην Αφρική, ενώ στις Ηνωμένες Πολιτείες μπορεί να φθάσει και τα 700 λίτρα.
4. Τα Ηνωμένα Έθνη θέτουνε ως ελάχιστο δικαίωμα στο νερό τα 40 λίτρα ημερησίως, ενώ ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας ορίζει ως όριο κάτω από το οποίο εμφανίζεται βάσανος από έλλειψή νερού τα 50 λίτρα ημερησίως.
 
Το νερό είναι πηγή ζωής ακριβώς επειδή χωρίς νερό δεν υπάρχει ζωή. Το νερό είναι ο σημαντικότερος φυσικός πόρος του πλανήτη και ως εκ τούτου, συνιστά κοινό αγαθό και παγκόσμια κληρονομιά, πόρος που ανήκει στην παγκόσμια κοινότητα, δηλαδή στην ανθρωπότητα. Η πρόσβαση στο νερό αποτελεί θεμελιώδες και αναφαίρετο δικαίωμα το οποίο οφείλει να διασφαλίζεται, αδιάκριτα, σε όλους.
 
Παρά τα παχιά τα λόγια, η διεθνής κοινότητα δεν έχει κατοχυρώσει ακόμη το δικαίωμα στο νερό ως θεμελιώδες δικαίωμα, επαφίοντας την θεσμοθέτηση του αποκλειστικά και μόνο στη σφαίρα της πολιτικής επιλογής μεταξύ του «δημόσιου» - ως εγγυητή της ανεμπόδιστης πρόσβασης στα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα - και του «ιδιωτικού» τομέα, της εκτίμησης του νερού ως ανταγωνιστικού οικονομικού αγαθού και ατομικής ανάγκης και υπηρεσίας που πρέπει να παρέχεται στον «καταναλωτή ανάλογα με την αγοραστική του δύναμη - Διεθνής Διάσκεψη για το Νερό του Δουβλίνου (1992), Διακήρυξη του 2ου Παγκόσμιου Φόρουμ στη Χάγη (2000), Παγκόσμια Φόρουμ για το Νερό (2003 και 2006).

Έτσι, το νερό συνεχίζει να παραμένει στην πράξη εμπόρευμα, από την στιγμή που συλλέγεται, εξάγεται και υποβάλλεται σε επεξεργασία για να προμηθευτεί για αστικές, γεωργικές και βιομηχανικές χρήσεις, ενώ ανάγεται σε «ΚΟΙΝΟ ΑΓΑΘΟ» μόνο όταν πέφτει με την μορφή της βροχής ή όταν αποτελεί αντικείμενο ρητορικών δηλώσεων σε ημερίδες, συνέδρια και συνδιασκέψεις (sic!!!).
 
Η αντιμετώπιση της κουλτούρας της εμπορευματοποίησης του νερού, της ιδιωτικοποίησης της διαχείρισής του και της χρηματοδότησης της πρόσβασης σε αυτό, έχει αποτελέσει στόχο πολυάριθμων πρωτοβουλιών, μεταξύ των οποίων εκείνη της Διεθνούς Επιτροπής για μια Παγκόσμια Σύμβαση για το Νερό», που προχώρησε στην σύνταξη του περίφημου «Μανιφέστου για το Νερό» το 1998 στη Λισαβόνα. Κοινός στόχος όλων των πρωτοβουλιών, η αναγνώριση του  νερού ως καθολικού δικαιώματος για όλους από τα Ηνωμένα Έθνη, η συμπερίληψη του στη Διακήρυξη των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και στο Σύνταγμα των κρατών μελών και η αναγνώριση του νερού ως Κοινού Αγαθού και κληρονομιάς της ανθρωπότητας και όλων των έμβιων ειδών. Πρόκειται για στόχους που έδωσαν ώθηση στη δημιουργία πολλών άλλων πρωτοβουλιών, Φόρουμ, Ενώσεων και Κινημάτων έτσι ώστε το καθολικό δικαίωμα στο νερό να αναχθεί σε πολιτική και πολιτιστική πρόκληση και να τεθεί στο επίκεντρο των προτεραιοτήτων της πολιτικής ατζέντας των κοινοβουλίων σε εθνικό αλλά και σε παγκόσμιο επίπεδο.

Μπροστά όμως στον κατακόρυφο πολλαπλασιασμό της κατανάλωσης για οικιακή και παραγωγική χρήση, στα αυξανόμενα επίπεδα ρύπανσης και στην καλπάζουσα κλιματική κρίση με τις γνωστές δραματικές επιπτώσεις στο φυσικό και ανθρωπογενές κεφάλαιο, η αδιαμφισβήτητη ανάγκη παγίωσης μιας κουλτούρας διακυβέρνησης των υδάτων βάσει της θεσμικής κατοχύρωσης του δικαιώματος στο νερό και της προστασίας του ως «ΚΟΙΝΟΥ ΑΓΑΘΟΥ», επείγει να συμπληρώνεται με την ριζική αλλαγή παραδείγματος όσο αφορά τη διαχείριση και την χρήση των υδατικών πόρων. 

Επείγει η εγκατάλειψη της κλασικής προσέγγισης «συλλογή, διανομή, χρήση, αποχέτευση, καθαρισμός, απόρριψη» και η αντικατάσταση της με προσεγγίσεις που ενσωματώνουν το πρόταγμα της ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗΣ ΜΕΤΑΒΑΣΗΣ της οποίας το ζήτημα του νερού αποτελεί πυρήνα : «Προστασία και συλλογή κάθε είδους υδατικού πόρου; μηδενισμός της σπατάλης και εξοικονόμηση στη χρήση του, επαναχρησιμοποίηση, συνεχής παρακολούθηση του κύκλου του νερού, προστασία φυσικού κεφαλαίου, διάχυση πράσινων υποδομών.»
 
Δηλαδή :
 
1. Αναγνώριση του νερού ως Κοινού Αγαθού με διακυβέρνηση της χρήσης του βάσει των αρχών της αλληλεγγύης, του διαμοιρασμού και της προστασίας, μέσω διαδικασιών συμμετοχικής δημοκρατίας και κοινωνικής ευθύνης.
2. Καταλυτική ενίσχυση των διαδικασιών προστασίας των υδατικών πόρων και των συστηματικών ελέγχων του βαθμού μόλυνσης τους.
3. Δομικές και θεσμικές παρεμβάσεις για την βέλτιστη δυνατή λειτουργία του κύκλου του νερού, στο αστικό, περιαστικό, βιομηχανικό και αγροτικό περιβάλλον.
α) Βελτιστοποίηση της κατανάλωσης των υδατικών πόρων μέσω του επανασχεδιασμού των δικτύων.
β) Πλήρες δίκτυο αποχέτευσης και εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού, καινοτομικών τεχνολογιών.
γ) Διαχωρισμός αποχετευτικού δικτύου και δικτύου συλλογής ομβρίων.
δ) Θεσμοθέτηση της υποχρέωσης συλλογής των όμβριων.
ε) Ανάκτηση της υδατοδιαπερατότητας σε επίπεδο οικιστικών συνόλων.
4. Εφαρμογή της αρχής της κυκλικής οικονομίας στη διαχείριση των υδατικών πόρων σε όλα τα επίπεδα, ενεργειακό, οικιστικών συνόλων, βιομηχανίας και αγροτικής παραγωγής.
α) Θεσμοθέτηση εγκαταστάσεων εξοικονόμησης και ανακύκλωσης του νερού στο κτιριακό δυναμικό κάθε τύπου.
β) Επανάχρηση των υδατικών πόρων των εγκαταστάσεων βιολογικού καθαρισμού και των μολυσμένων περιοχών, από τον αγροτικό, τον βιομηχανικό και τον ενεργειακό τομέα, μετά από τις κατάλληλες διαδικασίες εξυγίανσης.
5. Καταλυτική στήριξη της οικολογικής χρήσης των υδατικών πόρων από τον οικιστικό, αγροτικό, βιομηχανικό και ενεργειακό τομέα, μέσω «ad hoc» φορολογικών απαλλαγών.
6. Δέσμευση ενός σημαντικού μέρους των εσόδων από την διαχείριση του κύκλου του νερού προς όφελος των επεμβάσεων διάχυτης εξυγίανσης του υδατικού συστήματος.
7. Αποκατάσταση των φυσικών συνθηκών της κοίτης των ποταμών και ανάκτηση του ρόλου του περιφερειακού υδρολογικού δικτύου ως βασικών παραγόντων της υδρολογικής ανθεκτικότητας του χώρου και των οικιστικών συνόλων.
 
«Η υπεύθυνη διαχείριση των φυσικών πόρων, και ιδιαίτερα του νερού, συμβάλλει αδιαμφησβήτητα στην πρόληψη περιβαλλοντικών και κοινωνικών καταστροφών, στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας των συστημάτων διατροφής και των υδατικών πόρων και στη μείωση των επιπτώσεων της έλλειψης τους στην παγκόσμια φτώχεια και την επισιτιστική ανασφάλεια», δήλωνε πρόσφατα Υπουργός Οικολογικής Μετάβασης κράτους μέλους της Ευρωπαϊκής Ένωσης. «Η διασφάλιση της βιώσιμης διαχείρισης των υδατικών πόρων για όλους πρέπει να αποτελεί πρώτη προτεραιότητα στην πολιτική ατζέντα με στόχο έναν βιώσιμο κόσμο χωρίς αποκλεισμούς.»

#Oikologiki_Symmaxia
#oikologikisymmaxia

«Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια Αττικής».
- Για τον ριζικό αναπροσανατολισμό των πολιτικών της Περιφέρειας.
- Για την διοικητική και πολιτική της αυτονομία.
- Για την «Οικολογική Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.
- Για τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.
contact@oikologiki-symmaxia.gr