Καλές Πρακτικές και Προκλήσεις για τη Νεολαία!
Η κλιματική κρίση, η απώλεια βιοποικιλότητας, η εξάντληση των φυσικών πόρων και η κοινωνική ανισότητα έχουν φέρει στην επιφάνεια την ανάγκη για βαθιές αλλαγές στον τρόπο που ζούμε, παράγουμε και καταναλώνουμε. Καθώς οι κοινωνίες παγκοσμίως αντιμετωπίζουν πολυδιάστατες κρίσεις – οικολογική, οικονομική, ενεργειακή και κοινωνική – η ανάγκη για συστημικές αλλαγές καθίσταται επιτακτική. Η συμβατική οικονομική ανάπτυξη, βασισμένη στη συνεχή μεγέθυνση του ΑΕΠ, έχει οδηγήσει σε περιβαλλοντική απορρύθμιση, κοινωνικές ανισότητες και ψυχική κόπωση. Σε αυτό το πλαίσιο, εναλλακτικά ρεύματα σκέψης και πράξης, όπως οι Οικοκοινότητες, η Απο-ανάπτυξη και η Μετα-ανάπτυξη, προσφέρουν καινοτόμες προτάσεις, για μια μετάβαση σε κοινωνίες που δίνουν προτεραιότητα στην ποιότητα ζωής, την αυτάρκεια και τη συλλογικότητα.
Η νεολαία, ως φορέας ανανέωσης, βρίσκεται στο επίκεντρο αυτής της μετάβασης, ωστόσο αντιμετωπίζει σημαντικά εμπόδια στην προσπάθειά της να εμπλακεί ενεργά. Εδώ, αναδύονται δύο ριζοσπαστικές και συνάμα ελπιδοφόρες προσεγγίσεις: οι Οικοκοινότητες και η Απο-ανάπτυξη (Degrowth). Οι έννοιες αυτές δεν περιορίζονται σε θεωρητικά σχήματα· αντιθέτως, βρίσκουν εφαρμογή σε πρακτικές που υιοθετούνται από κοινότητες παγκοσμίως – και ολοένα περισσότερο από νέους ανθρώπους (D'Alisa, Demaria, & Kallis, 2015). Η Απο-ανάπτυξη και η πιο πρόσφατη έννοια της Μετα-ανάπτυξης (Post-growth) προτείνουν νέα πρότυπα που θέτουν στο επίκεντρο τη βιωσιμότητα, την αυτάρκεια και την κοινωνική ευημερία. Η νέοι και οι νέες ανά τον κόσμο συμμετέχουν όλο και πιο ενεργά σε αυτές τις διεργασίες, αν και αντιμετωπίζουν, όπως προαναφέρθηκε, σημαντικές προκλήσεις.
Ως Νέοι Πράσινοι, μέλος του Δικτύου για την Προστασία της Άγριας Ζωής – SAVE WILD, προσεγγίζουμε το ζήτημα αυτό με το βλέμμα της νεολαίας: αναζητούμε λύσεις που βασίζονται στη βιωσιμότητα, την κοινοτική αλληλεγγύη και τη συμμετοχή των νέων στη διαμόρφωση ενός εναλλακτικού, οικοκεντρικού μέλλοντος. Για ένα Όμορφο και Δίκαιο μέλλον για όλους μας!
Η Mετα-ανάπτυξη μπορεί να λειτουργήσει ως γέφυρα μεταξύ των κοινωνικών κινημάτων και της δημόσιας πολιτικής, προωθώντας πρακτικές που δεν εξαρτώνται από το κέρδος, αλλά από την κοινωνική ανάγκη. Στην ελληνική πραγματικότητα, η έννοια της Μετα-ανάπτυξης αρχίζει να συζητείται μέσα από πανεπιστημιακά σεμινάρια, πολιτικές πρωτοβουλίες για το “δικαίωμα στην πόλη”, καθώς και πιλοτικά σχέδια βιώσιμης μετάβασης σε περιοχές όπως η Δυτική Μακεδονία (μετά τον λιγνίτη). Σε αυτό το πλαίσιο, οι Νέοι Πράσινοι, μαζί με εκατοντάδες κοινωνικά κινήματα υπό την ηγεσία της νεολαίας σε όλο τον κόσμο που διαμαρτύρονται ενάντια στην ατελείωτη εκμετάλλευση και εξόρυξη που χαρακτηρίζει το σημερινό σύστημα, ως οργανώσεις νεολαίας, συγγράψαμε ένα μανιφέστο, στο οποίο απαιτούμε μια μετα-αναπτυξιακή και μετα-αποικιακή κοινωνία. Σε αυτό το μανιφέστο, καλούμε για μια αλλαγή στο τρέχον οικονομικό σύστημα και προτείνουμε συγκεκριμένες και εφαρμόσιμες προτάσεις πολιτικής που απευθύνονται στους φορείς χάραξης πολιτικής της ΕΕ, περιγράφοντας πώς μπορεί να επιτευχθεί αυτή η αλλαγή! (Διάβασε περισσότερα για το μανιφέστο εδώ).
Οι νέοι και οι νέες σήμερα, καλούνται να πάρουν κρίσιμες αποφάσεις για το μέλλον, καθώς πρέπει να επιλέξουν ανάμεσα σε μια «κρίση χωρίς τέλος» και μια ριζική αλλαγή προς ένα νέο πολιτισμικό και κοινωνικό παράδειγμα. Η αποδοχή ενός νέου βιώσιμου τρόπου ζωής συνεπάγεται προκλήσεις, όπως έλλειψη πολιτικής στήριξης για εναλλακτικά εγχειρήματα, περιορισμένη πρόσβαση σε γη και οικονομικούς πόρους, και κοινωνικά στερεότυπα που ταυτίζουν την επιτυχία με το καταναλωτικό πρότυπο. Ωστόσο, η ενδυνάμωση των νέων, η δικτύωση, και τα εργαλεία της αλληλέγγυας οικονομίας δημιουργούν ευκαιρίες για συμμετοχή σε οικοκοινότητες, δημιουργία κοινωνικών εγχειρημάτων και πολιτική διεκδίκηση ενός διαφορετικού μοντέλου ευημερίας (Trainer, 2010). Η Απο-ανάπτυξη υποστηρίζει τη μετάβαση σε παραγωγή και κατανάλωση με γνώμονα την οικολογική βιωσιμότητα και την κοινωνική δικαιοσύνη (Latouche, 2009), και η ενεργός συμμετοχή της νεολαίας αποτελεί τον καταλύτη αυτής της μετάβασης. Η οικοκοινότητα του Πηλίου αποτελεί ένα τέτοιο παράδειγμα εφαρμογής: νέες οικογένειες συνεργάζονται σε καλλιέργειες, μελισσοκομία, παραγωγή προϊόντων και τοπικές αγορές, με βασικό σύνθημα: «μπορούμε να ζήσουμε καλύτερα, καταναλώνοντας λιγότερα».
Η βιώσιμη κοινωνία περνά μέσα από την εφαρμογή θεσμών – Οικοκοινοτήτων – και την Απο-ανάπτυξη ή Μετά-ανάπτυξη. Η νεολαία, μέσω οργανώσεων όπως οι Νέοι Πράσινοι, έχει την ευκαιρία να συμβάλει σε αυτή τη μετάβαση, χτίζοντας ένα βιώσιμο και δίκαιο μέλλον. Ωστόσο, έχει να αντιμετωπίσει και σημαντικές προκλήσεις, όπως η εργασιακή επισφάλεια και ανεργία, η έλλειψη νομοθετικής και χρηματοδοτικής υποστήριξης, η δυσκολία πρόσβασης σε γη και χρηματοδότηση, καθώς και η κοινωνική αμφιβολία και ανασφάλεια σχετικά με τα βιώσιμα μοντέλα ζωής. Για να αντιμετωπιστούν αυτές οι προκλήσεις, οι νέοι και νέες που ζουν στην Ελλάδα θα πρέπει, σε πρώτο στάδιο, να στρέψουν την προσοχή τους στην ενεργό συμμετοχή σε πρωτοβουλίες και Ευρωπαϊκά προγράμματα (π.χ. Erasmus+), που στηρίζουν την ανταλλαγή γνώσης και τη σύγκλιση δράσεων, με στόχο την εκπαίδευση και ενδυνάμωση τους. Οι Νέοι Πράσινοι, ως νεανική οικολογική οργάνωση, προάγουμε τη συζήτηση γύρω από τέτοιες πρωτοβουλίες και προγράμματα, τα οποία εστιάζουν στην απόκτηση οικολογικής συνείδησης και τις εναλλακτικές μορφές διαβίωσης. Μέσα από συμμετοχή σε σεμινάρια, ανταλλαγές νέων και τοπικές δράσεις, στηρίζουμε νέους ανθρώπους που θέλουν να χτίσουν έναν βιώσιμο και αλληλέγγυο κόσμο. Η σύνδεσή μας με τη διάσωση της άγριας ζωής αναδεικνύει τον ουσιώδη σύνδεσμο μεταξύ οικολογικής διαβίωσης και διατήρησης της βιοποικιλότητας.
Οι Οικοκοινότητες, η Απο-ανάπτυξη και η Μετα-ανάπτυξη, προσφέρουν μια ελπιδοφόρα αφήγηση για το μέλλον, με γνώμονα τη βιωσιμότητα και τη συλλογική ευημερία. Η ενεργός συμμετοχή της νεολαίας δεν είναι απλώς επιθυμητή – είναι αναγκαία για τη ριζική αλλαγή των συστημάτων που αναπαράγουν την ανισότητα και την οικολογική καταστροφή. Απαιτείται ωστόσο, ένα νέο κοινωνικό συμβόλαιο που θα δίνει χώρο, στήριξη και ελευθερία στους νέους και τις νέες να καινοτομήσουν, να οργανωθούν και να ονειρευτούν πέρα από τα όρια της ανάπτυξης. Η Απο-ανάπτυξη ή η Μετα-ανάπτυξη και οι Οικοκοινότητες, ως πεδία πρακτικοποίησης των αρχών της Απο-ανάπτυξης και της Μετα-ανάπτυξης, βασιζόμενα στην αυτονομία, τη συνεργασία και τη βιωσιμότητα, δεν είναι ουτοπίες – είναι ρεαλιστικές επιλογές για ένα πιο δίκαιο και οικολογικό μέλλον. Σήμερα, περισσότερο από ποτέ, χρειάζεται να “μετα-αναπτυχθούμε” για να ζήσουμε καλύτερα, ΜΑΖΙ!
Στον αγώνα για ένα Όμορφο και Δίκαιο μέλλον για όλ@ς μας, στεκόμαστε ΜΑΖΙ!
Διάβασε περισσότερα εδώ: https://neoiprasinoi.blogspot.
