Στα σοβαρά προβλήματα που μπορούν να προκαλέσουν οι σπινθήρες, οι φλόγες και οι αναθυμιάσεις των πυροτεχνημάτων - με την απελευθέρωση επιβλαβών / τοξικών σωματιδίων - σε ζώα και ανθρώπους, πρέπει να προστεθούν τα σοβαρά προβλήματα που δημιουργεί ο εξωφρενικός ήχος των εκρήξεων τους, ως επί το πλείστο στα ζώα.
1. Οι επιπτώσεις των εκρήξεων των πυροτεχνημάτων στα οικόσιτα
Σύμφωνα με την έκθεση PAW 2020 της PDSA - People's Dispensary for Sick Animals - φιλανθρωπικής κτηνιατρικής οργάνωσης που παρέχει φροντίδα σε άρρωστα και τραυματισμένα ζώα φτωχών - το 61% των κτηνιάτρων του Ηνωμένου Βασιλείου καταγράφει σημαντική αύξηση του άγχους σε τουλάχιστον 2.2 εκατομμύρια ζώων, το οποίο σχετίζεται με τα πυροτεχνήματα.
α. Ο σκύλος διαθέτει μία απίστευτη ευαισθησία ακοής. Ενώ ο άνθρωπος αντιλαμβάνεται ηχητικές δονήσεις μεταξύ 20 και 20.000 Hz, ο σκύλος μπορεί να αντιληφθεί έως και 40.000 Hz, με αποτέλεσμα το θορυβώδες για εμάς να είναι καταστροφικό για αυτόν. Οι εκρήξεις των πυροτεχνημάτων μπορούν να προκαλέσουν ξαφνική αύξηση του καρδιακού ρυθμού τους και διάφορους τύπους διαταραχών, όπως άγχος, τρόμο, υπερβολική σιελόρροια, απώλεια προσανατολισμού, αυξημένη επιθετικότητα, κρίσεις πανικού, ή ακόμη και θάνατο.
β. Πολύ περισσότερο επιβλαβείς είναι οι επιπτώσεις των πυροτεχνημάτων στις γάτες. Η έκθεση PAW 2018 της PDSA υπογραμμίζει ότι το 34% των ανθρώπων που συγκατοικούν με γάτα αναφέρουν συμπτώματα έντονου άγχους που προκαλούνται από ήχους ανάλογους εκείνων της έκρηξης πυροτεχνημάτων. Όντας εξαιρετικοί θηρευτές, οι γάτες έχουν πολύ πιο ανεπτυγμένη ακοή από την ακοή των σκύλων, σε σημείο που να αντιλαμβάνονται υπερήχους της τάξης των 79.000 Hz και, ως εκ τούτου, να παρουσιάζουν πολύ πιο έντονες διαταραχές από τους σκύλους : τρόμο, υπερβολική σιελόρροια, διαστολή της κόρης, αποπροσανατολισμό και ώθηση σε φυγή με αναπόφευκτη αύξηση της πιθανότητας ατυχημάτων.
2. Οι επιπτώσεις των εκρήξεων των πυροτεχνημάτων στα παραγωγικά ζώα
Ο εξωφρενικός ήχος και οι λάμψεις φωτός των εκρήξεων των πυροτεχνημάτων μπορεί να προκαλέσει αιφνίδιο τρόμο στα παραγωγικά ζώα - αγελάδες, άλογα, κοτόπουλα και κουνέλια - με αποτέλεσμα την προσπάθεια μαζικών φυγών και την μεγάλη πιθανότητα ατυχημάτων - πρόσκρουση με φράκτες, κτίρια ή και οχήματα. Σε ορισμένα είδη εγκύων παραγωγικών ζώων - αγελάδες και άλογα – το τραύμα που υφίστανται μπορεί να προκαλέσει ακόμη και ξαφνική άμβλωση, ενώ στα πουλερικά την άτακτη συσσώρευση, με αποτέλεσμα την πιθανότητα σύνθλιψης και ασφυξίας.
3. Οι επιπτώσεις των εκρήξεων των πυροτεχνημάτων στην άγρια ζωή
Αποφασιστικά υποτιμημένες παραμένουν οι επιπτώσεις των εκρήξεων των πυροτεχνημάτων στην άγρια ζωή μέσα και γύρω από τις πόλεις. Ως συνήθως τα πυροτεχνήματα χρησιμοποιούνται τη νύχτα, όταν τα ζώα κοιμούνται στα καταφύγιά τους και ως εκ τούτου μπορούν να υποθηκεύσουν σοβαρά την επιβίωσή τους. Λόγω του υψηλού επιπέδου άγχους και τρόμου που προκαλούν οι εκρήξεις των πυροτεχνημάτων, τα πουλιά εγκαταλείπουν αιφνίδια και μαζικά τη φωλιά τους προς όλες τις κατευθύνσεις, με αποτέλεσμα τον επικίνδυνο κατακερματισμό των κοπαδιών, τον αποπροσανατολισμό, τις προσκρούσεις μεταξύ τους και τις προσκρούσεις με κτίρια που, συχνά, σημαίνουν βέβαιο θάνατο.
Το φαινόμενο έχει επιβεβαιωθεί επανειλημμένα μέσω συστηματικών καταγραφών με χρήση ραντάρ - όπως εκείνη του ολλανδικού Ινστιτούτου Βιοποικιλότητας και Δυναμικής Οικοσυστημάτων - που απέδειξαν ότι, στην αλλαγή του χρόνου, χιλιάδες πτηνά πετούν συνεχώς, έως και για 45 συνεχόμενα λεπτά, μακριά από τις φωλιές τους, με πυκνότητες έως και 1000 πτηνών ανά τχλμ και σε ύψος έως και 500 μέτρα. Από αυτή την άποψη, να υπενθυμίσουμε επιλεκτικά δύο χαρακτηριστικές περιπτώσεις :
- Τον μαζικό θάνατο περίπου 5000 κοκκινόφτερων κοτσύφων στο Αρκάνσας το 2011, την νύχτα των εορτασμών της Πρωτοχρονιάς.
- Τον θάνατο εκατοντάδων ψαρονιών τη νύχτα της Πρωτοχρονιάς 2021 στη Ρώμη.
Οι διαπιστωμένες πλέον καταστροφικές επιπτώσεις της χρήσης των πυροτεχνημάτων στα ζώα - οικόσιτα, παραγωγικά και άγριας φύσης – οδήγησε μία πλειάδα αυτοδιοικητικών αρχών κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης να λάβουν δραστικά μέτρα για την αντιμετώπιση του προβλήματος :
α. Είτε απαγορεύοντας, με υπογραφή Δημάρχου, την χρήση των συμβατικών πυροτεχνημάτων τις επίδικες ημερομηνίες, μεταξύ τέλους Δεκεμβρίου και αρχές Ιανουαρίου.
β. Είτε με την διοργάνωση εντατικών εκστρατειών ευαισθητοποίησης της κοινότητας, ως επί το πλείστο με την επιστράτευση παιδιών που εξηγούν στους μεγαλύτερους τις θανατηφόρες επιπτώσεις αυτού του «εθίμου» στα ζώα, με στόχο να το περιορίσουν όσο το δυνατό περισσότερο.
γ. Είτε με την χρήση της τεχνολογίας των αθόρυβων πυροτεχνημάτων, η οποία θεωρείται πλέον η ηθική και οικολογική λύση στο πρόβλημα και για αυτό διαδίδεται ταχέως σε όλο τον κόσμο, από τον Καναδά και το Βέλγιο έως το δίκτυο 30 ιταλικών μικρών και μεγάλων πόλεων.
Αυτή την τελευταία επιλογή, των αθόρυβων πυροτεχνημάτων, την υιοθετούν ήδη διάφοροι Δήμοι ανά την Ελλάδα, με πρώτους εκείνους της Καβάλας και της Καλαμάτας.
Δεδομένων των παραπάνω και των επικείμενων «εορτών»,
η ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ, σε συνέργεια με το Κόμμα για τα Ζώα, καλεί την Περιφερειακή Διοίκηση να προβεί σε επείγουσα έκκληση προς όλες τις Δημοτικές αρχές του Λεκανοπεδίου να υιοθετήσουν άμεσα τα αθόρυβα πυροτεχνήματα κατά το παράδειγμα της Καβάλας και της Καλαμάτας. Η ψυχαγωγία μας δεν θα πρέπει να είναι ο θάνατος τους.
Για την «ΟΙΚΟΛΟΓΙΚΗ ΣΥΜΜΑΧΙΑ για την ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑ ΑΤΤΙΚΗΣ»
Γιώργος Δημητρίου (επικεφαλής)
Στέλλα Αναστασοπούλου
Αλέξανδρος Γερασιμίδης
«Οικολογική Συμμαχία για την Περιφέρεια Αττικής».
- Για τον ριζικό αναπροσανατολισμό των πολιτικών της Περιφέρειας.
- Για την διοικητική και πολιτική της αυτονομία.
- Για την «Οικολογική Μετάβαση» σε μία κοινωνία βιώσιμης ευημερίας.
- Για τον άνθρωπο, τα ζώα και το περιβάλλον.
